Ομιλία του Θεφιλεστάτου Επισκόπου Κνωσού κ. Μακαρίου κατά την χειροτονία του αδελφού της Ι. Μονής Αγκαράθου, Διακόνου Γερασίμου Μαρματάκη εις Πρεσβύτερον.

Αγαπητέ Διάκονε Γεράσιμε

ευλογία και σεπτή αδεία αποφάσει δε, του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Τιμοθέου του και Ποιμενάρχου της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κρήτης, έρχομαι στην Παλαίφατον και Ιστορικήν Ιεράν Μονήν Αγκαράθου, να σου μεταδώσω την χάριν του δευτέρου βαθμού της Ιεροσύνης.

Πριν την χειροτονία σου αισθάνομαι την ανάγκη να καταθέσω στην Ιερά αυτή Σύναξη μα προ πάντως σε εσένα, μερικές σκέψεις για να μεγαλύνουμε την δόξα του Θεού και να διδαχτούμε από την ευλογία του Μυστήριου της Εκκλησίας, εντός του οποίου τελείται σήμερον το μυστήριον της μεταδόσεως της Ιεροσύνης.

Εν πρώτοις αναλογιζόμεθα το άμετρον έλεος και την ευεργεσίαν του Τριαδικού Θεού, ο οποίος μας αξιώνει σε καιρούς αλλοιώσεως, ξεριζωμού και αμφισβητήσεως των πάσης μορφής θεσμών, σε καιρούς που μας οδηγούν στην λεγομένη νεοτερικότητα, να ιερουργούμε και να κρατούμε άσβεστον, το εκ της φύσεως του βεβαίως αιώνιο μυστήριο της Εκκλησίας και το εκ της φύσεως του πάντοτε καινόν, νέο, εκείνο της Αποστολικής χάριτος.

Αναλογιζόμεθα κατά την σημερινήν ημέρα, ένθα το Πανάγιον Πνεύμα κατέρχεται για άλλη μια φορά εις τας αυλάς αυτής της Ιεράς Μάνδρας και μάλιστα σήμερα όλως εξαιρέτως επι σε, αγαπητέ Διάκονε, τες πρεσβείας της Παναγίας.

Διαισθανόμεθα την παρουσίαν Αυτής, της Κυρίας των Αγγέλων, την προσκαλούσα αυτής της Ιεράς Συνάξεως, την αιτίαν της καινής χριστιανικής κτίσεως και του νέου κόσμου του Ευαγγελίου.

 Ακουμπούμε την ιερότητα του χώρου αυτού που γεμάτος από χάρη με τες πρεσβείες της Υπεραγίας Θεοτόκου και πάντων των ενθάδε βιωσάντων Αγίων και πατέρων των οσιακώς και μαρτυρικώς τελειωσάντων τον βίον, καίεται και ανακαινίζεται, πίπτει και ανορθώνεται, σφαγιάζεται και όμως ιδού ζει επί τόσους αιώνες, μένουσα και μαρτυρούσα αυτή την αέναη πάλη.

Ως γνωστόν ο αγώνας, η πάλη, είναι η πιο χαρακτηριστική πτυχή της ζωής. Την τιμούμε και την προβάλουμε. Σεβόμαστε κάθε μορφή αγώνα που μάχεται για την επικράτηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Όμως όταν αυτός ο αγώνας, αυτή η πάλη της ζωής, με τις τόσες και τόσες πτώσεις και αναστάσεις, γίνεται στο όνομα του Χριστού και της Αγίας Του Εκκλησίας, η λογική των πραγμάτων της πάλης του κόσμου που κατοχυρώνει την αξιοπρέπεια και τον ηρωισμό, παραχωρεί την θέση της στο θαύμα, στην αιματηρή και συγχρόνως ειρηνική πάλη.

Τότε δεν παλεύουμε μόνο για τις πανανθρώπινες αξίες μα για το πνεύμα και τον ζέοντα έσω της καρδίας άνθρωπο. Τότε η ηρωική στιγμή της Ιστορίας κάθε ανθρώπινου αγώνα δεν μνημειώνεται απλώς, αλλά γίνεται αιωνιότητα και καθοράται συνεχώς σ΄ αυτούς που είναι οι πολίτες της βασιλείας του Θεού.

Τότε ακριβώς το Ευαγγέλιο φθάνει στην έρημο. Όταν η πολύβουη Αλεξάνδρεια λοξοδρομεί. Τότε ακριβώς όταν η Αίγυπτος, η έρημος της, φιλοξενεί τον Χριστό από την φυγήν εις αυτήν, για να γίνει η έρημος ζωή και η πορεία του αγώνα, από ιερά πορεία, πορεία αποκάλυψης Εκείνου που χθες και σήμερον και αύριον θα μένει ο Αυτός, το σημείον το αντιλεγόμενον, ο κείμενος “εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών”.

“Τι εξεληλύθατε ιδείν; προφήτην; ναι λέγω υμίν και περισσότερον προφήτου” (Λουκ. 7-26)

Μια πορεία, μια πάλη πάντοτε ανακαινιστική, μια ιστορία 2.000 ετών, που δεν μπόρεσε ο κοσμικός χρόνος να υποτάξει το βαθύτερο είναι της, τούτο το περισσότερον.

Δεν κατόρθωσε να εκλογικεύσει την πίστη σε ένα αόριστο δογματικό σύστημα, εξεταζόμενο κάτω από το πρίσμα μιας ακαδημαϊκής θεολογίας, που βλέπει δια της αποδεικτικής μεθόδου το μυστήριο της Εκκλησίας και της Ιερωσύνης, ως ένα είδος χρήζον εργαστηριακής αναλύσεως, καταπίπτουσα ούτως μοιραία στην επιστήμη της απολογητικής και των συναισθημάτων, των καλών λόγων και της θρησκευτικής εγκοσμιότητας, που τόσο έβλαψαν ως γεγονός παρέκκλισης, από το Ευαγγέλιο.

Δεν μπόρεσε να μεταβάλει τελικώς το μυστήριο σε τελετή, μια ανάμνηση άνευ Κυρίου, να παραβλέψει την χάρη με μια ευσευβοφάνεια, κατοχυρωμένη από μια φτωχή αρετολογία και μάλιστα της εποχής μας.

Δεν κατέστησε δυνατή την απολυτοποίηση των πικρών στιγμών και περιόδων της Ιστορίας της Εκκλησίας με τον τονισμό τους, ερεθισμένη και από την σύγχρονη καταφυγή στην φιλοθεάμονα τακτική, πάνω στου “κόσμου τα μπαλκόνια”.

 Δεν πρόλαβε τόσα χρόνια να χαρεί εν τέλει, από τις ανθρώπινες αδυναμίες για να μετατρέψει κατά συνέπεια τον Ιερέα, σε ένα απλό κοινωνικό εργάτη ουμανιστικών αξιών.

Η Εκκλησία δεν είναι ιδέα και συναίσθημα και όπου είναι, εκεί έχει πάστορες ή μόνο κήρυκες δηλ. οδηγούς. Η Εκκλησία είναι αποκάλυψη και βίωμα και επομένως υπέρλογο μυστήριο και όπου βιώνεται, εκεί έχει Ιερείς, αντί οδηγούς και ομάδες, δηλαδή θύτες του μυστηρίου και θυσιαστήριο αντί αίθουσες, για την τέλεση της Θείας ευχαριστίας.

Έτσι αποκαλούνται από την παράδοση της Εκκλησίας οι Ιερείς θύτες, όχι τελετάρχες. Έτσι είναι η Εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, θυσία και όχι ιδέες.

Ασφαλώς θα διερωτηθεί κανείς γιατί διατυπώνονται αυτή την στιγμή τούτες οι σκέψεις.

Μα αγαπητοί, στρέψατε το όμμα  της  ψυχής στην Θεία Ευχαριστία και δέστε κατά τον λόγον της Αποκαλύψεως “και είδον θρόνον μέγαν και λευκόν και τον καθήμενον επ΄ αυτώ, ου από προσώπου έφυγεν η γη και ο ουρανός” (Αποκ. 20-11).

Δεν μένει κανένα περιθώριο ανθρώπινης συμπληρωματικότητας.

Ανοίξατε τους οφθαλμούς, εκνήψατε και δείτε τον δρόμο που οδηγεί στα κράσπεδα της ετοιμασίας του Θρόνου του Υιού και Λόγου του Θεού, του Ερχόμενου, του Ηγαπημένου της Εκκλησίας Νυμφίου.

Απλώσατε τας χείρας και ψαύσετε τους πεπαλαιωμένους τείχους της Ιστορικής Αυτής Μονής, για να βρείτε τον όγκο της ευσεβείας των Πατερών μας, για να ανιχνεύσετε στα καλντιρίμια της, τα βήματα από τους πόδας αγίων Πατριαρχών, ιστορικών Αρχιερέων οσίων πατέρων, που περπάτησαν σ΄ αυτό το τόπο, το Μοναστήρι της Παναγίας.

Γονατίστε σε λίγο για να ακούσετε σαν μια πνοή βιαία την έλευση του Παναγίου και τελεταρχικού Αγίου Πνεύματος, επί του Ιερού Θυσιαστηρίου, επί της θυσίας, επί της πάλης της Εκκλησίας, επί την κεφαλήν του νέου της Εκκλησίας Πρεσβυτέρου.

Δοξάσατε τον Θεόν για το νέο κρίκο που το Πανάγιον Πνεύμα το εκ του Πατρός εκπορευόμενον, προσθέτει στην χρυσή αλυσίδα της Αποστολικής  διαδοχής.

Αφήστε λοιπόν “νυν πάσαν την βιωτικήν μέριμναν” και ακούσατε αυτό που έρχεται από το υπερώο της Πεντηκοστής. Λαλεί στις καρδίες μας έναν άλλον λόγον, όστις καιει ως την έρημον  των Αβάδων, όστις καθαρίζει ως το εζωσμένο λεντίον του Κυρίου μας, δηλαδή ένα διαχρονικό πέρασμα από την Αιγυπτίαν των λογισμών εις την διακονίαν της Εκκλησίας και του πιστού λαού της.

Είναι το σύνθρονον της πίστεως, η νέα εν Χριστώ ζωή, η Χριστοζωή κατά το π. Ιουστίνο Πόποβιτσ. Είναι χάρις και όχι δικαίωμα. Είναι επίβλεψις εξ΄ ουρανού, επί την ανθρωπίνην αναξιότητά μας.

Εδώ λοιπόν αγαπητέ Διάκονε, αναβαίνεις σήμερον κατά χάριν του Παναγάθου Θεού, εις το σύνθρονον των πρεσβυτέρων της Εκκλησίας. Πρασανάβηθι.!

Το ύψος του ως προείπαμε, χαράσσεται από την πάλη εν Χριστώ και όχι μόνον και απλώς συν Χριστώ. Επειδή μάλιστα είσαι και μοναχός από την φυγήν παντός φθοροποιού και μένοντος κατά κόσμον.

Το καθέζεσθαι μάλιστα σ΄ αυτό το σύνθρονο, μαρτυρεί η ζωή της Εκκλησίας, είναι ως να κρατάς συνεχώς ένα σταυρό, αλλά με ανάσταση.

Μη ποτέ από τον αγώνα και τα μικρά του κόσμου αποκάμεις και κατέλθεις. Μη ποτέ ζαλιστείς. Έχε κατά νουν: “ουχ υμείς με εξελέξασθε αλλ΄ εγώ εξελεξάμην και έθηκα υμάς ίνα υμείς υπάγητε και καρπόν φέρητε”  (Ιωαν. 15-16)

 Μη ποτέ ψάξεις με το νου να εκλογικεύσεις το πως και το γιατί. Μέσα στην Εκκλησία είμεθα επόμενοι των Αγίων προκατόχων μας. Δεν στηριζόμεθα στην επικίνδυνη ενασχόληση του καταμετρήματος των αρετών. Προτιμούμε παιδαγωγικώς, την  ανάμνηση της γεύση της πικρίας εκ των ατοπημάτων μας,  ίνα μη εισέλθομεν εις πειρασμόν.

Στο ύψος αυτό τίθεσαι σε λίγο και είναι η χάρις η τιμή και η εμπιστοσύνη της Εκκλησίας προς το πρόσωπον σου, την αφιέρωσιν σου, προς την αδελφότητα και τον Πανοσιώτατον Ηγούμενον Αρχιμανδρίτην Ευμένιον της Ιεράς Μονής της μετανοίας σου, τη κελεύσει της οποίας ανέρχεσαι.

Είναι η ευλογία της Εκκλησίας, για τις προσπάθειες που καταβάλεις υπέρ της αναστηλώσεως του Ιερού Μετοχίου της Μονής αυτής, της “Κυρίας  Ελεούσας” στην περιοχή του Δήμου Γουβών Πεδιάδος.

Είναι η τιμή προς τους αναθρέψαντάς σε γονείς σου και πάντας τους οικείους σου που συνέβαλαν στην κατά Χριστόν βιωτή σου.

Είναι τιμή προς τον μακαριστό παππού σου τον ευλαβή Πρεσβύτερο Γεώργιο Αγγελάκη, ο οποίος συμπροσεύχεται σήμερον από το Θυσιαστήριο του Ουρανού και σου δίδει την ευλογία του.

Σαν σήμερα μάλιστα έλαβε και εκείνος, την χειροτονίαν του Πρεσβυτέρου, συνοδοιπόρος και διάκονος του αοίδιμου και λογίου Μητροπολίτου, του από Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, Κρήτης Τιμοθέου Βενέρη, αδελφού της Ιεράς Μονής Αγκαράθου, ο οποίος αναπαύεται εν Κυρίω στο τόπο αυτό.

Θα αισθανθείς έντονα το ρίγος αυτής της διαχρονικής αλυσίδας, της Αποστολικής διαδοχής, όταν στο πρώτο τρισάγιο που θα τελέσεις για την ανάπαυση της ψυχής του, λέγοντας “αδελφού και συλλειτουργού ημών γενομένου” θα διαπιστώσεις ότι μπρος στο θάνατο και το τέλος του κόσμου, η Εκκλησία του Χριστού θραύει τον χρόνο, τον θάνατο, τον χωρισμό.

Ενώνει το παρόν με τον Ουρανό έως της συντελείας. Μπρος στην Ιεροσύνη η κατά κόσμον συγγένεια γίνεται μια άλλη συγγένεια, που σε εντάσσει στις τάξεις  των πρεσβυτέρων της Εκκλησίας, στους οπλίτες “παρατάξεως Κυρίου”.

Είναι μνήμη προς τον μακαριστό Καθηγούμενο της Ιεράς ταύτης Μονής Γεράσιμο Μιζεράκη, τον αγωνισθέντα για την πίστη και την Ρωμιοσύνη.

Είναι η χαρά της ζωής σου και των εν Χριστώ αδελφών και φίλων σου. Είναι η χαρά του ομιλούντος για την πρώτη χειροτονία του. Είναι η διαπίστωση ότι νέοι άνθρωποι έρχονται σε συνέχεια της οδού ήτις εξάγει κατά διαπίστωση, στην απαίτηση μιας εκκλησιαστικής ζωής με προϋποθέσεις, ανάγουσα πλέον από μια παραδοσιακή ιερωσύνη στην ιερωσύνη της θυσίας και του αγώνα, χωρίς όμως να ξεχνούμε την απλότητα του βιώματος των παλαιών και ότι, ο τύπος προϋποθέτει ουσία.

Είναι η ζωή του κληρικού η πεπληρωμένη είναι η εθελοθυσία, “βάπτισμα μετανοίας” (Πραξ. 19-4), ελπίδα “επί την φερομένην υμίν χάριν εν αποκαλύψει Ιησού Χριστού” (α΄ Πέτρ. 1-13)

Συγχαίρομε και συμμαρτυρούμεν σήμερα για όσα προείπαμε. Συγχαίρομε για την καλή σου μαρτυρία άγιε διάκονε, για το ήθος, την από παιδικής ηλικίας σου αγάπη για την Εκκλησία, για τις θεολογικές πανεπιστημιακές σπουδές και την ενασχόλησή σου με την λειτουργική και το τυπικόν της Εκκλησίας. Νέοι άνθρωποι για το έργο του θερισμού του αγρού σου Κύριε. Δόξα σοι ο Θεός.!

Το όνομά σου μας φέρει επίσης σήμερα στην μνήμη αρκετούς που φέρουν το όνομα αυτό και αντιπροσωπευτικά αναφέρουμε, τον Γεράσιμο Παλαιόκαπα Επίσκοπο Κισάμου κατά την Βενετοκρατία, της περιοχής δηλ. της καταγωγής της οικογενείας σου, τους κατά τον 18 αιώνα: Γεράσιμο Καλογνώμονα, Επίσκοπο Χερρονήσου και  Γεράσιμο Λετίτζη, Μητροπολίτη Κρήτης, τον ανακαινίσαντα και εγκαινιάσαντα λαμπρώς το έτος 1735, τον παλαιό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά Ηρακλείου, της πόλης που μεγάλωσες.

Ευχαριστούμε “πάλιν και πολλάκις” τον Πανάγαθον Κύριον. Υμνούμε την Παναγία την Ορφανή. Επικαλούμεθα τις πρεσβείες του σήμερον εορτάζοντος Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου Αρχιεπισκόπου Κων/λεως, του Αγίου Γερασίμου Κεφαλληνίας, του Αγίου Γεωργίου του Μεγαλομάρτυρος, Μελετίου του Πηγά, αδελφού της Ιεράς ταύτης Μονής, των λίαν προσφάτως τη προτάσει της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης, υπό του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου, ανακηρυχθέντας Νεομάρτυρας Αγίων, Γερασίμου Μητροπολίτου Κρήτης και Γερασίμου Επισκόπου Ρεθύμνης και των συν αυτοίς.

Εκτείνω τας χείρας μου λοιπόν επί σε και μεταφέροντάς σου την αγία ευλογίαν και την πατρικήν ευχήν του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Τιμοθέου  σε καλώ εις το μέγα του Πρεσβυτέρου διακόνημα δια των λόγων “συ δε νήφε εν πάσι, έργον ποίησον ευαγγελιστού, την διακονίαν σου πληροφόρησον” (β Τιμοθ. 4- 5)

27-1-2001  † Ο Κνωσού Μακάριος