“Νέα χιλιετία – ουνιβερσαλισμός”. Του Αρχιμ. Μακαρίου Δουλουφάκη, Πρωτοσυγκέλλου Ι. Αρχιεπισκοπής Κρήτης. (1999)

ΝΕΑ ΧΙΛΙΕΤΙΑ – ΟΥΝΙΒΕΡΣΑΛΙΣΜΟΣ

Γράφονται πολλά και ετοιμάζονται άλλα τόσα για την είσοδο της νέας χιλιετίας. Διερωτόμαστε: προς τι, τι να προσθέσει κανείς σ΄ αυτά ή τι να προβάλει για το αύριο, με αφορμή το γύρισμα της σελίδας του ιστορικού αυτού χρονικού οροθεσίου;

Η γη ολόκληρη από την μια μεριά ως την άλλη του ” πολιτισμένου κόσμου” θα μετατραπεί κατά την διάρκεια του πανηγυρισμού της υποδοχής της νέας χιλιετίας, σε ένα απέραντο “εορτοπωλείο” φιεστών και εκδηλώσεων για την έξαρση της έλευσης της.

Την ίδια δε ώρα των πανηγυρισμών, οι εμπνευστές των, παγκοσμίως, σχεδιάζουν διάφορα νέα πράγματα που να φοριούνται, σε συνεργασία με τα πάσης φύσεως τρωκτικά, διεθνών κέντρων εμπορικής εκμετάλλευσης.

Γνωρίζουν ότι, ο εργώδης σχεδιασμός τους, πριν καλά-καλά μπει η νέα χιλιετία θα αποφέρει κέρδη οικονομικά, μα κυρίως θα αποκρύψει-ωραιοποιήσει τα δεινά που εγκαταλείπει η απερχόμενη χιλιετία και ότι θα ενθουσιάσει, θα ” γεμίσει” το φιλοθεάμον κοινό, με ευκαιριακές μεθόδους απόλαυσης που προσφέρει η νέα ρωμαϊκή αρένα.

Θα σπάσει η ρουτίνα των συνεχών θηριωδιών της, θα χορτάσει ο κόσμος με κάτι καινούργιο και θα δοξαστεί ο Καίσαρ και οι απανταχού της γης τοποτηρητές του.

Καλόν είναι το πλήθος να ξεχνά, αποπροσανατολιζόμενο από την αποτελεσματικότητα των μυθοποιημένων αριθμών που θα ακουστούν στις απολογιστικές μελέτες της χιλιετίας που φεύγει. Να ολιγοστεύει η αγωνία για την εξάπλωση του κακού, να πνίγεται έντεχνα το δίκαιο, να περιορίζεται η αναζήτηση, να ενσπείρεται μεθοδικά η κατακραυγή και η αβεβαιότητα για όποιον αντιδρά. Να μετατρέπεται τελικά το δράμα σε εορτή, με απρόσωπες επετείους που να εξυπηρετούν τον Άνακτα της γης.

Καθώς μάλιστα περνοδιαβαίνει τα τέσσερα σημεία του πλανήτη σαν μελλοντικός ” μεσσίας” , για να κηρύξει τις νέες παγκόσμιες αρχές της νέας χιλιετίας που θα διέπουν το δίκαιο, τις διεθνείς σχέσεις, να προεδρεύσει και να παραστεί σε λογής- λογής συσκέψεις ” ειρήνης” , του ξεφεύγει, δεν το θέλει βλέπετε, μια έρπουσα φθονερότητα για κάθε τι που βλέπει να διαφέρει πνευματικά- ποιοτικά, πολιτιστικά, κατά την διαδρομή της περασμένης χιλιετίας, σε αρκετούς λαούς της γής.

Για κάθε τι που μαρτυρεί την ασκητική ως την αρχή εκείνη που ζητά την εύλογη χρήση των αγαθών της γής. Σε κάθε τι που απεκδύεται την έξαλλη υλικότητα και εγγίζει την εμπειρία του ακρότατου ορίου των υπάρξεων που ξέρουν τον κόσμο ως τον ” τόπο της μάταιας οδύνης” .

Κατόπιν τι να κάνει, βουλεύεται συνεχώς. Όχι γιατί πάλι το θέλει, αλλά ένεκα του γεγονότος του επείγοντος, της επιβολής των συγχρόνων αρχών για το καλό της ανθρωπότητας στην εισερχόμενη χιλιετία. Για την ισοπέδωση των πάντων. Όχι από κακία, αλλά για να είναι όλα ίδια, να μη διαφέρουν και φαίνονται σαν ρατσιστικά. Για την επικράτηση της βασιλείας της τέλειας δικαιοσύνης των πολιτισμών και των λαών.

Υπάρχουν όμως πολλοί ακόμα που αντιδρούν και γεννάται αυτή η αντίδραση, απ΄ τα παλιά τα χρόνια, στο βάθος κάθε ύπαρξης που διακρατεί την ελευθερία της καθαρότητος, που εκρήγνυται από την αντιλαλούσα φωνή του Θεού, αντηχούσα μέσα στις ερημιές του κόσμου τούτου, άδειες από αξιοπρέπεια και ανθρωπιά.

Ζητά να βρει μέσα στον βιασμένο από την αποστασία βασίλειο του πνεύματος το πρόσωπο μας, την ύπαρξη μας, ότι απόμεινε. Η ύπαρξη στενάζει κάτω από το ” φως” και την σκιά των υψηλών ακαλαίσθητων κτιρίων του πολιτισμού μας. Διακατέχεται από την αγωνία του αυξανόμενου πανικού των πρωτοπλάστων, από την γνώση που στην κακή μορφή της, είναι ένα αβάστακτο εσωτερικό μαρτύριο.

Η κοσμοκεντρική βαρύτητα που προήλθε έκαμε να γίνεται ο άνθρωπος από χρήστης ιδιοκτήτης της κληρονομίας, από βασιλεύς του πνεύματος κατακτημένος οδοιπόρος του κουρσεμένου όνειρου των ψευδαισθήσεων, στο βασίλειο της αβεβαιότητας των λογισμών. Αποτελέσματα: οι πληγές των πολέμων, η βία, τα θύματα, το ψεύδος και τέλος η κορωνίδα των κακών η υποκρισία, που αφήνει πίσω της διαζωγραφισμένη η χάρτα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της απερχόμενης χιλιετίας.

Δεν διαφέρει από τις άλλες χιλιετίες πάντα έτσι γινόταν. Πλήν όμως η συνεχής επανάληψη των κακών, η υποκριτική ευδαιμονία της χιλιετίας που απέρχεται, φέρει μοιραία στο νου μας κάτι από το δοκίμιο εσχατολογικής μεταφυσικής του μεγάλου Ρώσου φιλοσόφου Νικολάϊ Μπερδιάγεφ, ” Πέρα από κάθε προσδοκία και πέρα από κάθε εξορκισμό πέρα από κάθε προσπάθεια εξαγνισμού, το κακό παραμένει στον κόσμο απαραμείωτο και προπαντός- τουλάχιστο μέσα στα όρια του κόσμου- δικαιωμένο. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο σκάνδαλο για την υψηλής εγρηγόρσεως συνείδηση, από τον ανεμπόδιστο θρίαμβο του κακού. Όσο είναι ο θρίαμβος του ή η ατιμωρησία του. Είναι η δεινή ήττα που υφίσταται η εγερμένη συνείδηση, ο ευτελισμός της, η σταύρωσή της. Η οποία δεν μπορεί πλέον να θρέφεται από τις ψευδαισθήσεις εικονικών θριάμβων του καλού.”

Γίνεται ιστορία η φωνή από τα αίματα, συνεχής εμβίωση από την εφαρμογή κάθε επίπονου μαρτυρίου, της στρατιωτικής μόδας του 2.000 μ.Χ., που δοκίμασε ο Καίσαρ στις ψυχές και τα σώματα κάποιου αντιδρώντος λαού κατά την περασμένη χιλιετία και που πέτυχε και τελικά σιώπησε για το καλό της παγκόσμιας κυριαρχίας του! Σιώπησε όμως;

Μετά ταύτα αγωνίζεται ο Καίσαρ, για να μεταθέσει τις ευθύνες. Αναγκάστηκε να κάνει έτσι, τον παρέσυραν οι ” Σαλώμες” της αυλής γιατί φοβόντουσαν για τον θρόνο του, το τέλος του για το καλό του όπως και την εποχή του Ηρώδη, που φέρουμε στην μνήμη μας με αφορμή την εορτή της Γέννησης του Χριστού.

Άκουγε και εκείνος τις προφητείες τις εποχής του για την έλευση ενός νέου βασιλιά που θα επικρατούσε πάνω στην γη με δικαιοσύνη για τους δούλους και αδυνάτους και όσο αύξανε αυτή η φήμη, τόσο εκείνος γινόταν μοχθηρότερος. Γινόταν υποκριτής. Μεταμφιέστηκε μέχρι σε αναζητητής της νέας αλήθειας που θα έφερνε ο προσδοκώμενος αυτός αιώνιος Βασιλιάς της ειρήνης και της καταλλαγής. Όταν μάλιστα στις βαθμίδες του θρόνου του εναποτέθηκαν εναγώνια τα σημεία των σοφών Μάγων της Ανατολής, προσέλαβε το χειρότερο προσωπείο των ανά την οικουμένη υποκριτών, την διψυχία. Έγινε ανήρ δίψυχος.!

Προσποιήθηκε δηλαδή το ενδιαφέρον του μπρος στους διερχόμενους Μάγους της Ανατολής και ερώτησε ” που γεννάται αυτός ο Βασιλιάς” , για να πάει και αυτός να τον προσκυνήσει. Εδώ όμως η Γραφή, η μόνη αδιάψευστη πτυχή της παγκόσμιας Ιστορίας, μας μαρτυρεί μια από τις σωτήριες επεμβάσεις του Θεού στην Ιστορία.

Την επέμβαση του Ουρανού που τέμνει το εκοσμικευμένο βασίλειο της γης από το Βασίλειο του Πνεύματος. Φυγή στην Αίγυπτο της φιλοξενίας του Θεού. Μαρτύριο στην έπαυλη της Ρώμης, λήψη μέτρων, όλα να ισοπεδωθούν, σφαγή για τα αθώα βρέφη, μη τυχόν ένα από αυτά είναι ο αιώνιος Βασιλιάς.

Απ΄ την εκδίκηση σε κάθε τι που αντιδρά δεν βλέπει ότι ο θρόνος του πλανήτης κοσμείται από τον θάνατο, προαναγγέλλει το ” τέλος εποχής” κατά ένα σύγχρονο τραγούδι, ότι ο πλανήτης μας περιφέρεται σαν ένας υποψήφιος νεκρός μέσα στην πτωτική συμπαντική πραγματικότητα.

Άκουσα από διάσημο καθηγητή προ ημερών, για να έρθουμε πάλι λίγο προς τα εδώ, ότι γύρω από την τροχιά της γης, στο διάστημα, περιφέρονται 8.000 αντικείμενα εκ των οποίων τα 400 μόνο είναι χρήσιμα και προσφέρουν υπηρεσίες στην γη. Τα άλλα είναι αδύνατον να κατέβουν και αποτελούν πλέον, ένα περιφερόμενο σκουπιδότοπο του σύμπαντος.

Ακόμα ότι, από τότε που μπόρεσε ο άνθρωπος να πάρει τις πρώτες αεροφωτογραφίες της γης από το σύμπαν παρατηρήθηκε ότι, η γη ήταν μια σφαίρα που εξέπεμπε μέσα στο σύμπαν μια πρασινογαλαζόχρωμη ακτινοβολία. Σήμερα οι τελευταίες αεροφωτογραφίες την παρουσιάζουν να εκπέμπει μια θολή- καφετί ακτινοβολία σχηματισμένη από τα διοξείδια των φουγάρων των εργοστασίων της γής.

Νέα χιλιετία λοιπόν, νέα εποχή που σ΄ αυτήν όλα θα αλλάξουν. Νέες εξαγγελίες του Καίσαρα, που αν και η προσωπικότητα του ανθρώπου προσβάλλεται βίαια παρά βεβαίως τις ομολογουμένως προόδους σε όλα και στο πνεύμα, την επιστήμη και τις προσδοκίες, μας γυρίζουν στο Πλατωνικό ουνιβερσαλισμό.

” Το υπερβατικό φως στο κόσμο προέρχεται από το υποκείμενο που είναι ο άνθρωπος και όχι ο Θεός, μολονότι τούτο περιέχει ένα θείο στοιχείο εντός του” Ν. Μπερδιάγεφ.

Οι νέες αρχές ας μη γίνουν αρχές νέων ωδίνων. Η νέα εποχή με την είσοδο της νέας χιλιετίας προτείνει, όπως διάβαζα σε ένα περιοδικό, ” Testing the global Ethic = ας γευθούμε την παγκόσμια ηθική, Faith & Interfaith in a global Age = πίστη και διαθρησκευτικότητα στην παγκόσμια Εποχή, The coming united religions = η έλευση των ενωτικών θρησκειών.

Τα ανωτέρω συν τα αρχικά μπορούν να λύσουν το δράμα της ύπαρξης του ανθρώπου, τον όλεθρο από μια πυρηνική καταστροφή, την καταπίεση επί των ασθενέστερων; Μπορούν να εξυγιάνουν τους θεσμούς, να φυλάξουν την ετερότητα των πολιτισμών και την δίκαιη κατανομή του πλούτου της γης; Μπορούν να καταλαγιάσουν τα πάθη του χθες για μια ειρηνική πορεία προς το αύριο ή θα μείνουν συνθήματα;

Θα εξασθενίσουν οι μικροί σε αριθμό με τα εργαλεία της νέας Ρωμαϊκής μεθοδολογίας;

” Σας βεβαιώνω γι΄ αυτό πως θα αποζητήσουμε την φυλακή μας, -γράφει ο Φ. Ντοστογιέφσκι, στο Υπόγειο- .δεν θα ξέρουμε πια από που να αρπαχθούμε, που ν΄ ακουμπήσουμε, τι ν΄ αγαπήσουμε και τι να μισήσουμε, τι να θαυμάσουμε και τι να περιφρονήσουμε. Ακόμα και το ότι είμαστε άνθρωποι, το βαριόμαστε! Άνθρωποι με σάρκα και αίμα ζεστό. Νιώθουμε αλλόκοτα, άσχημα, ντρεπόμαστε και γι΄ αυτό πασχίζουμε να γίνουμε <<γενικοάνθρωποι>>”

† Μακάριος Δουλουφάκης

Πρωτοσύγκελλος Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης.

(Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα ” Πατρίς” Ηρακλείου Κρήτης 29-12-1999)