Ι. Εγκαίνια παρεκκλησίου στο Πολιτιστικό μας Κέντρο, αφιερωμένο στην ι. μνήμη της Συνάξεως Αγ. Αποστόλων Παύλου και Τίτου, κατά την ημέρα εορτής του Αγ. Μακαρίου, στις 19/1/2023.

 

Ὁμιλία τοῦ Μητροπολίτου Γορτύνης καί Ἀρκαδίας κ. Μακάριου, κατά τά ἱερά ἐγκαίνια τοῦ παρεκκλησίου τοῦ Πολιτιστικοῦ Κέντρου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ἀφιερωμένο στή ἱερά Σύναξη τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Παύλου καί Τίτου, 19/1/2023.

Τό βιβλίο κρητικό πανάγιο τό ὁποῖο περιέχει ὅλες τίς ἀσματικές ἀκολουθίες τῶν Ἁγίων τῆς Κρήτης, τήν πρώτη Κυριακή μετά τήν 25ηΑὐγούστου πού ἑορτάζει ὁ Ἀπόστολος Τίτος, περιέχει ἱερά ἀκολουθία ἀφιερωμένη στήν ἀπό κοινοῦ ἱερά μνήμη τῶν Ἀποστόλων Παύλου καί Τίτου, ἱδρυτῶν τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης. Πρόκειται, δηλαδή, περί τοῦ ἑορτασμοῦ τῆς ἱερᾶς Συνάξεως τῶν Ἀποστόλων Παύλου καί Τίτου.

Αὐτή τήν ἱερά Σύναξη, τῆς ἀπό κοινοῦ ὑμνολογήσεως τῶν Ἁγίων, Παύλου τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν καί Τίτου τοῦ Πρώτου Ἐπισκόπου τῆς Μεγαλονήσου, τῶν ἱδρυτῶν τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης, ἐπιλέξαμε νά τιμᾶ τό παρεκκλήσιο αὐτό, τό ὁποῖο, χάριτι Θεοῦ, ἐγκαινιάσαμε σήμερα, 19 Ἰανουαρίου, κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἁγίου Μακαρίου.

Θά λέγαμε ὅτι στήν ἐν λόγῳ ἐπιλογή διαγράφεται ἡ ἀπό Παύλου καί Τίτου πνευματική διαδρομή γιά τή σύσταση τῆς πρωτοχριστιανικῆς Κρήτης, ἡ ὁποία στή προέκτασή της, στό διάβα τῆς ἱστορίας μας, ὅπως παρατηροῦμε, εἴτε σέ ἐποχές εἰρήνης, εἴτε σέ ἐποχές πολέμων -στήν περίπτωση τῆς Κρήτης σκληρές, πολυχρόνιες, μαῦρες, κι᾽ ἄραχνες- ἡ Κρήτη δέν ἔπαψε ποτέ νά ἔχει τή χριστιανική συνέχειά της. «..Καί ἡ Κρήτη, πού δοκίμασε στή μοίρα της πολλούς ἀφέντες, ξεχώρισε τόν Ἀφέντη Χριστό καί τόν ἐνθρόνιασε στίς κορυφές τῶν βουνῶν της καί μέσα βαθειά στήν καρδιά της…»[1]. Τελικά, ἡ Κρήτη ἔμεινε ἀήττητη, ἐλεύθερη, δέν ὑποδουλώθηκε καί ἐξακολουθεῖ νά εἶναι χριστιανική καί ὀρθόδοξη.

Αὐτή ἡ κρητική χριστιανική διάρκεια, γιά μᾶς, τούς Κρῆτες ὀρθόδοξους χριστιανούς, δέν ἑρμηνεύεται μόνο διά τῶν στεγνῶν χρωματισμῶν πού σχηματίζονται πάνω στά χαρτιά τῶν ἱστοριοδιφῶν ἤ μόνο διά τῆς ἰδιοσυγκρασίας μας, ἐκείνης τοῦ ἀδούλωτου δυναμικοῦ φρονήματός μας. Ἀπό πνευματικῆς πλευρᾶς, μέσα ἀπό τά γεγονότα τοῦ κόσμου τούτου, οἱ χριστιανοί τῆς Κρήτης, βλέπουμε ξεκάθαρα ὅτι: «…ἡμεῖς δὲ οὐ τὸ πνεῦμα τοῦ κόσμου ἐλάβομεν, ἀλλὰ τὸ Πνεῦμα τὸ ἐκ τοῦ Θεοῦ, ἵνα εἰδῶμεν τὰ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ χαρισθέντα ἡμῖν…»[2], δηλαδή «…ἐμεῖς δέ λάβαμε τό πνεῦμα τοῦ κόσμου, ἀλλά τό Πνεῦμα πού στέλνει ὁ Θεός, γιά νά μποροῦμε νά μάθουμε αὐτά πού ὁ ἴδιος ἑτοίμασε γιά χάρη μας…», ὡς λέγει ὁ Παῦλος.

Καί γιά τήν περίπτωση τῆς Κρήτης, οἱ κάτοικοί της, ἀντικρίζουμε τί ἑτοίμασε γι᾽ αὐτή ἡ ἀνεξιχνίαστη βουλή τοῦ Θεοῦ καί διακρίνουμε «…τὰ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ χαρισθέντα ἡμῖν…»[3], δηλαδή τί μᾶς χάρισε ὁ Θεός. Ἡ Κρήτη, ὡς τά σήμερα, δέν καταχτήθηκε καί ἔμεινε χριστιανική καί ὀρθόδοξη. Γιά τοῦτο, οἱ Κρῆτες, μέ βαθύτατη εὐγνωμοσύνη, προσκυνοῦμε, «…τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱόν, καὶ Πνεῦμα τὸ θεῖον, τρισυπόστατον κράτος, τὴν μίαν Βασιλείαν, καὶ Κυριότητα»[4]καί πού γιά τοῦτο τιμοῦμε τούς θειότατους Παῦλο καί Τίτο.

Παῦλος – Τίτος, εἶναι τό ἀτέλειωτο διπλόσκολο τῆς Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης, ὅπως τό ἔχουμε πεῖ καί ἄλλες φορές. Χρωστοῦμε τήν πίστη μας σ᾽ αὐτούς, ὡς ἀγωγούς τῆς χάρης τοῦ Χριστοῦ. Μάλιστα γιά μᾶς, πού ζοῦμε στήν πρωτοαποστολική αὐτή Μητρόπολη τῶν Καλῶν Λιμένων καί τῆς Γόρτυνας, τό χρέος εἶναι βαρύτερο καί τοῦτο διότι βρισκόμαστε ἄμεσα, παρά τά θεμέλια τῆς πίστης μας, στούς Ἁγίους Τόπους τῆς Κρήτης.

Ἡ δοξολογία μας, λοιπόν, πρός τόν Τρισάγιο Θεό εἶναι ἀέναη, ἀναπεμπομένη ἀπό τά πρῶτα χριστιανικά χρόνια τῆς Μεγαλονήσου μέχρι σήμερα, κατά πώς εἶπε ὁ Παῦλος πρός τόν Τίτο: «… κατά τό ἔλεός του, (τοῦ Θεοῦ)… τό ὁποῖο ἔχυσε καί ἔδωσε σέ μᾶς πλούσια διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ σωτῆρα μας… γιά νά γίνουμε κληρονόμοι τῆς αἰώνιας ζωῆς…»[5]. Ἡ δέ ἔκφραση τῆς τιμῆς μας πρός Ἁγίους Ἀποστόλους τοῦ Χριστοῦ, Παῦλο καί Τίτο, εἶναι διηνεκής, στήν ὁποία παρακαλοῦμε τόν Θεό νά δεχθεῖ μιά μικρή προσθήκη, τήν ἀφιέρωση αὐτοῦ τοῦ ταπεινοῦ παρεκκλησίου, στό ὄνομα τῆς ἱερᾶς Συνάξεώς τους.

Ὁ Παῦλος, ὅπως διαβάζουμε στήν πρός τόν Τίτο Ἐπιστολή του, τοῦ λέει ὅτι χάρη τοῦ Χριστοῦ τόν ἄφησε στήν Κρήτη[6]. Ἀπό τότε, ἡ χάρη τοῦ Χριστοῦ δέν ἤρθη ἀπό τήν πορεία τῆς χριστιανικῆς Κρήτης, δέν σταμάτησε νά ὑπάρχει ἡ ὀρθόδοξη πίστη, παρά τίς προπαγάνδες γιά νά τήν ἀλλάξει καί παρά τούς διωγμούς γιά νά ἀλαξοπιστήσει. Ἡ χάρη τοῦ Χριστοῦ δέν ἐγκατέλειψε τήν Κρήτη καί εἶναι αὐτή πού τήν σκέπασε καί τήν σκεπάζει.

Ἐπικαλούμεθα, λοιπόν, τή χάρη τοῦ Κυρίου, διά πρεσβειῶν των Ἁγίων Ἀποστόλων Παύλου καί Τίτου, τῶν ἄγρυπνων προστατῶν τῆς Κρήτης, γιά νά μπορέσουμε, στά χρόνια πού ἔρχονται, πού ὅπως ὅλα δείχνουν θά εἶναι ἔτη δοκιμασίας τῆς πίστης, νά κρατήσουμε τήν Κρήτη, κατά πώς παραγγέλει ὁ Παῦλος στόν Τίτο: «…ἀρνησάμενοι τήν ἀσέβεια καί τίς κοσμικές ἐπιθυμίες καί νά ζήσουμε μέ σωφροσύνη, μέ δικαιοσύνη καί μέ εὐσέβεια στόν παρόντα αἰῶνα, περιμένοντας τή μακαριότητα πού ἐλπίζουμε, δηλαδή τήν ἐμφάνιση τῆς δόξας τοῦ μεγάλου Θεοῦ καί σωτῆρα μας, τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ…»[7].

[1]Ὁ Χριστός σημάδεψε τήν Κρήτη, Μητροπολίτου Κισάμου καί Σελίνου Εἰρηναίου, ἐκδ. «Προσδοκία», Χανιά 2013, σ. 21.

[2].Α´ Κορ. 2,12-13.

[3]. Α´ Κορ. 2,12.

[4]. Μεγαλυνάριο, ἀπό τό Μεσονυκτικό τῆς Κυριακῆς.

[5]. …κατὰ τὸν αὐτοῦ ἔλεον…οὗ ἐξέχεεν ἐφ᾿ ἡμᾶς πλουσίως διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ σωτῆρος ἡμῶν,…κληρονόμοι γενώμεθα κατ᾿ ἐλπίδα ζωῆς αἰωνίου…, Τίτ. 3,4-7.

[6]. …Τούτου χάριν κατέλιπόν σε ἐν Κρήτῃ…, Τίτ. 1,5.

[7]. …ἀρνησάμενοι τὴν ἀσέβειαν καὶ τὰς κοσμικὰς ἐπιθυμίας σωφρόνως καὶ δικαίως καὶ εὐσεβῶς ζήσωμεν ἐν τῷ νῦν αἰῶνι, προσδεχόμενοι τὴν μακαρίαν ἐλπίδα καὶ ἐπιφάνειαν τῆς δόξης τοῦ μεγάλου Θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ…, Τίτ. 2,12-13.