Ιερά Μητρόπολις Γορτύνης και Αρκαδίας
Ἐγκύκλιος τοῦ Μητροπολίτου Γορτύνης καί Ἀρκαδίας κ. Μακαρίου,
γιά τήν Πρωτοχρονιά τοῦ 2022.
Πρός τόν Ἱερό Κλῆρο, τίς Μοναστικές Ἀδελφότητες
καί τό εὐσεβές πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας
Ἀγαπητοί μου,
Ὁ κοσμικός χρόνος συνεχῶς κυλᾶ καί ἰδοῦ, ἤδη, εἰσήλθαμε στή θύρα τοῦ νέου ἔτους 2022. Δέν ἔχει σταματημό ὁ ἐνδοκόσμιος χρόνος καί κατά πώς λέει ὁ λαός: «Οἱ μῆνες φεύγουν σάν νερό, κι ὁ χρόνος σάν διαβάτης».
Παρά τό γεγονός αὐτό, ὁ χρόνος στήν ἀνθρώπινη αἴσθηση καί δή νεωτέρων ἡλικιῶν, φαντάζει σάν νά εἶναι ἀδαπάνητος καί ἐνῶ ἀφήνει ἔκδηλα τά σημάδια τῆς διέλευσής του, ἡ ἀνθρώπινη ἀντιληπτικότητα, ἐν πολλοῖς, προσδίδει στόν χρόνο ὀνειρικές διαστάσεις ἀμετακινησίας.
Στά παραπάνω, ἄν βάλουμε μπροστά μας τό πελώριο χρονικό μέγεθος παρελθόντων αἰώνων εἶναι ἀρκετό γιά νά συνειδητοποιήσουμε ὅτι ἡ ἐδῶ βιωτή, μέσα στόν κοσμικό χρόνο, εἶναι μιά μικρή στιγμή, πεπερασμένη καί μεταβλητή.
Ἄν δέ τεθοῦμε ἔναντι τοῦ παρατηρήσιμου σύμπαντος, τό ὁποῖο ἔχει μιά ἀκτῖνα 46 δισεκατομμύρια ἔτη φωτός καί ἄν λάβουμε ὑπ᾽ ὄψη μας ὅτι ἕνα ἔτος φωτός ἰσοδυναμεῖ μέ 9,5 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα, ἀλήθεια, πόσο θά βροῦμε νά εἶναι τό δικό μας ἀποτύπωμα μέσα σ᾽ αὐτά τά δυσθεώρητα συμπαντικά μεγέθη;
Ἡ Παλαιά Διαθήκη, στό Ψαλτῆρι, μᾶς τό ὑπενθυμίζει ὡς ἑξῆς: «…Τά ἐξουδενώματα τῆς ζωῆς τῶν ἀνθρώπων δὲν εἶναι παρά λίγα χρόνια. Σὰν τὴ χλόη, ἡ ὁποία βλαστάνει τὴν πρωΐα καὶ γρήγορα παρέρχεται, τό πρωΐ θά ἀνθίσει καί θά παρέλθει, τό ἑσπέρας θά ἀποπέσει, θά σκληρυνθεῖ καί θά ξεραθεῖ…»[1].
Φθάνουν αὐτές οἱ πολύ μικρές νύξεις περί σύμπαντος καί περί διάρκειας τῆς γήινης ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου, γιά νά διαπιστώσουμε πόσο μάταιο εἶναι νά περιθάλπτουμε μέ τόση φροντίδα τόν φευγαλέο χρόνο καί νά φυλακιζόμαστε ἐντός τῶν χρονικῶν προθεσμιῶν του. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός ἐρωτᾶ: «…τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν ἕνα;…»[2].
Λίγο νά ἀκούσομε τούς δείκτες τοῦ ἐσωτερικοῦ ρολογιοῦ τῆς ψυχῆς, μέ βαθειά ἐπιπόθηση τοῦ ἀχώρητου Θεοῦ, ἡ ψυχή θά πλατυνθεῖ καί θά ἀνοίξει ἐντός τῆς ὕπαρξής μας μιά ἄλλη κατάσταση, τό ἐνερμήνευτο δέος τῆς ἀτέρμονας ἀϊδιότητας τοῦ Τρισήλιου Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος ὅπως διαβάζουμε αὐτές τίς μέρες στήν Ἐκκλησία, βρίσκεται «…ἐπέκεινα παντός χρόνου νοούμενός τε καί ὑπάρχων…»[3], δηλαδή ὁ Θεός, νοεῖται πιό πέρα ἀπό κάθε χρόνο καί ἀπό κάθε χρονική ἀνθρώπινη πρόσληψη.
Ἐνώπιον τοῦ Ἄχρονου Τρισυπόστατου Θεοῦ δέν ἰσχύουν οἱ χρονικές ἐναλλαγές μέ τόν ἴδιο τρόπο πού ἀντανακλῶνται στήν ἀνθρώπινη νόηση, ὅπως Τοῦ ψάλλει ὁ Προφήτης Δαυίδ: «…τό σκότος δέν εἶναι γιὰ σένα σκοτάδι, καὶ ἡ νύκτα εἶναι ἐνώπιόν σου φωτισμένη, ὅπως ἡ ἡμέρα. Τὸ σκότος τῆς νύκτας εἶναι ὅπως τὸ φῶς τῆς ἡμέρας. Ὅλα ὁλόφωτα καὶ καθαρά εἶναι ἐνώπιόν σου…»[4].Καί ἐδῶ μπαίνουμε στόν μυστικό χρόνο τῶν Ἁγίων. Σ᾽ αὐτή τή χαρισματική κατάσταση, οὐδείς λόγος εἶναι ἀρκετός γιά νά ὑμνήσει τά θαυμάσια[5]τοῦ Ἀπροσωπόληπτου Θεοῦ.
Ἐμεῖς, τώρα, πού δέν ἔχουμε ἔνδυμα γιά νά εἰσέλθουμε στόν μυστικό χρόνο τῶν Ἁγίων πῶς ἀποκρινόμαστε, κατά τόν ἐδῶ ἀπειροελάχιστο χρόνο τοῦ βίου μας, ἔναντι τοῦ, πρό πάντων τῶν αἰώνων, Τρισάγιου Θεοῦ;
Ὁ ἐνσυνείδητος χριστιανός, σέ τούτους τούς καιρούς, κατά τούς ὁποίους δεσπόζει ἡ αὐτοεξύψωση ἡ ὁποία ὁδηγεῖ σέ ἕνα ἰδεατό στερέωμα, ἐκεῖ πού στήνεται τό δρᾶμα ἀπό τή μέθη τῆς ἄρρωστης φαντασίας, ὁ ἐνσυνείδητος, λοιπόν, χριστιανός, δέν ἀποξεχνᾶ νά παραμένει στήν ἀσημαντότητά του καί στήν ἐπίγνωση τῆς ἁμαρτωλότητάς του, ἀναζητῶντας ἀθόρυβα τούς οἰκτιρμούς τοῦ Θεοῦ. Γι᾽ αὐτή τήν ἐπίγνωση τῆς ἀσημαντότητάς μας, ἐν μετανοίᾳ, νά πασχίσουμε καί γιά τό νέο ἔτος 2022, στό ὁποῖο, χάριτι Θεοῦ, μόλις εἰσήλθαμε.
Ὡς πρός τίς δοκιμασίες πού μαζεύτηκαν τά τελευταῖα ἔτη, ἡ μιά μετά τήν ἄλλη, ἄς θυμηθοῦμε ἐδῶ τήν ἐπισήμανση τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου πού λέει ὅτι ὁ Θεός: «…οὔτε ἀφήνει τούς ἀνθρώπους στίς συμφορές γιά νά μήν ἀποκάμουν, οὔτε στήν ἄνεση γιά νά μή γίνουν ραθυμώτεροι, ἀλλά μέ τίς ἐναλλαγές ποικίλλει τή σωτηρία τους…»[6].
Ὅλα τά ποικίλλει, ὁ Παντοκράτορας Θεός, κατά τήν ἄφατη Βουλή Του, πάνω ἀπό τήν ὁποία κανείς δέν μπορεῖ νά βγεῖ. Νά Τόν παρακαλέσουμε, μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, γιά τό νέο ἔτος 2022, νά ἔχουμε ταπείνωση κατά τόν λόγο τῆς Καινῆς Διαθήκης πού μᾶς προτρέπει: «…Ταπεινωθεῖτε, λοιπόν, κάτω ἀπό τό κραταιό χέρι τοῦ Θεοῦ, γιά νά σᾶς ὑψώσει τήν ὥρα τῆς κρίσεως. Ἀφῆστε ὅλες σας τίς μέριμνες σ᾽ αὐτόν, γιατί αὐτός φροντίζει γιά σᾶς…»[7].
Σέ ὅλους εὐχόμαστε καλή καί εὐλογημένη χρονιά.
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Γορτύνης καί Ἀρκαδίας Μακάριος
[1]. …Τὰ ἐξουδενώματα αὐτῶν ἔτη ἔσονται. Τὸ πρωῒ ὡσεὶ χλόη παρέλθοι, τὸ πρωΐ ἀνθήσαι καὶ παρέλθοι, τὸ ἑσπέρας ἀποπέσοι, σκληρυνθείη καὶ ξηρανθείη…, Ψαλ. 89,5-6.
[3]. Ἀπό τήν εὐχή τῆς Δοξολογίας γιά τό νέο ἔτος.
[4]. …ὅτι σκότος οὐ σκοτισθήσεται ἀπὸ σοῦ, καὶ νὺξ ὡς ἡμέρα φωτισθήσεται· ὡς τὸ σκότος αὐτῆς, οὕτως καὶ τὸ φῶς αὐτῆς…,Ψαλ. 138,12.
[5]….οὐδεὶς λόγος ἐξαρκέσει πρὸς ὕμνον τῶν θαυμασίων Σου...,ἀπό τίς εὐχές τοῦ Μ. Ἁγισμοῦ.
[6]. …οὔτε ἐν συμφοραῖς ἀφίησιν ἀεί τούς ἀνθρώπους, ἵνα μή ἀποκάμωσιν, οὔτε ἐν ἀνέσει, ἵνα μή ῥᾳθυμότεροι γένωνται, ἀλλὰ ταῖς ἐναλλαγαῖς ποικίλλει τήν σωτηρίαν αὐτῶν…, P.G. 55, 353 – 354.
[7]….Ταπεινώθητε οὖν ὑπὸ τὴν κραταιὰν χεῖρα τοῦ Θεοῦ, ἵνα ὑμᾶς ὑψώσῃ ἐν καιρῷ. πᾶσαν τὴν μέριμναν ὑμῶν ἐπιῤῥίψαντες ἐπ᾿ αὐτόν, ὅτι αὐτῷ μέλει περὶ ὑμῶν…, Α΄Πέτρ. 5, 6-7.
