Ιερά Μητρόπολις Γορτύνης και Αρκαδίας
Ἐκδηλώσεις
µνήµης καί εὐγνωµοσύνης γιά τόν:
ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΜΑΡΚΑΚΗ
(1872 – 1950)
ΕΠΙΣΚΟΠΟ ΑΡΚΑ∆ΙΑΣ (1902 – 1941), ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΚΡΗΤΗΣ(1941 – 1950)
ΠΡΟΕ∆ΡΟ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΕΠΑΡΧΙΑΚΗΣ ΣΥΝΟ∆ΟΥ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ
28, 29 καί 30 Ἰουνίου 2019
Στήν Ἱ. Μητρόπολη Γορτύνης καί Ἀρκαδίας ἔγιναν ἐκδηλώσεις εἰς μνήμην τοῦ Πρωθιεράρχου Βασιλείου Μαρκάκη οἱ ὁποῖες τελοῦσαν ὑπό τήν αἰγῖδα τῆς Ἱ. Ἐ. Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης.
Σάββατο 29 Ἰουνίου 2019
Ἱ. Καθεδρικός Ναός Ἁγ. Νεκταρίου Μοιρῶν
Ἀρχιερατική Θ. Λειτουργία – Μνημόσυνο, ἀποκάλυψη προτομῆς τοῦ Ἀρχιερέως Βασιλείου Μαρκάκη
Στόν Ἱ. Κ. Ν. Ἁγ. Νεκταρίου Μοιρῶν τελέσθηκε Ἀρχιερατική Θ. Λειτουργία καί μνημόσυνο γιά τόν Πρωθιεράρχη Βασίλειο κατά τό ὁποῖο μίλησε γιά τόν μακαριστό Βασίλειο ὁ κ. Δημ. Σάββας, Προϊστάμενος τῆς Βικελαίας Δημοτικῆς Βιβλιοθήκης Ἡρακλείου – Συγγραφέας. Ἀκολούθως, ἔμπροσθεν τοῦ Ἱ. Καθεδρικοῦ Ν. Ἁγ. Νεκταρίου Μοιρῶν, τελέσθηκε ἐπιμνημόσυνη δέηση καί ἀποκάλυψη προτομῆς τοῦ Πρωθιεράρχου Βασιλείου, κατά τήν ὁποία μίλησε ὁ Σεβ. κ. Μακάριος, ὁ ὁποῖος μαζί μέ τήν κ. Πολύμνια Λιοπυράκη – Μαρκάκη, δευτερανηψιά τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιερέως Βασιλείου, ἀποκάλυψαν προτομή τοῦ εἰρημένου Ἀρχιερέως. Τό κείμενο τῆς προτομῆς ἔχει ὡς ἑξῆς: «Ο ΑΠΟ ΑΡΚΑΔΙΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ 1872 – 1950 Η ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΠΡΩΤΟΘΡΟΝΟΣ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΓΟΡΤΥΝΗΣ ΚΑΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ Ο ΑΡΧΙΘΥΤΗΣ ΑΥΤΗΣ ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΑΙ ΙΕΡΑΙ ΜΟΝΑΙ ΑΙ ΕΝΟΡΙΑΙ Ο ΙΕΡΟΣ ΚΛΗΡΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΥΣΕΒΗΣ ΛΑΟΣ ΑΥΤΗΣ ΕΥΓΝΩΜΟΝΩΣ 2019».
Πρό τῆς προτομῆς, ὁ Σεβ. κ. Μακάριος ἀπένειμε εὔφημο μνεία τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Γορτύνης καί Ἀρκαδίας στήν κ. Πολύμνια Λιοπυράκη – Μαρκάκη.
Προσλαλιά
τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Γορτύνης καί Ἀρκαδίας κ. Μακαρίου
κατά τήν ἀποκάλυψη τῆς προτομῆς τοῦ,
ἀπό Ἀρκαδίας, Μητροπολίτου Κρήτης Βασιλείου Μαρκάκη,
Προέδρου τῆς Ἱερᾶς Ἐπαρχιακῆς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης,
ἔξω ἀπό τόν Ἱερό Καθεδρικό Ναό Ἁγίου Νεκταρίου Μοιρῶν, 28/6/2019.
Ἀγαπητοί μου,
Μετά τή Θεία Λειτουργία, ἐπί τῇ ἱερᾷ μνήμῃ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου, πού στήν περιοχή μας ἀκούγεται βαρύς ὁ βηματισμός τοῦ δευτέρου, τοῦ Παύλου, τοῦ Χριστοκήρυκα, ἀπό τό ἀποστολικό πέρασμά του καί μετά τό μνημόσυνο γιά τόν Ἐπίσκοπο Ἀρκαδίας καί μετέπειτα ἀοίδιμο Πρωθιεράρχη τῆς Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης, Βασίλειο Μαρκάκη ἀποκαλύπτουμε, σήμερα, προτομή τοῦ ἐν λόγῳ Πρωθιεράρχου καί θά ἀκολουθήσουν ἄλλες δύο ἡμέρες εἰς μνήμην αὐτοῦ, σύμφωνα μέ τό πρόγραμμα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, οἱ ὁποῖες τελοῦν ὑπό τήν αἰγίδα τῆς Ἱερᾶς Ἐπαρχιακῆς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης.
Ἡ ἀποκάλυψη τῆς προτομῆς τοῦ μακαριστοῦ Βασιλείου Μαρκάκη γίνεται γιά νά ἐκφράσει ἡ Ἐκκλησία τῶν Γορτυνίων τῆς Κρήτης, ὁ ὁμιλῶν, οἱ Ἱερές Μονές, οἱ Ἑνορίες, ὁ Ἱερός Κλῆρος καί ὁ εὐσεβής Λαός της, τήν ἐκ βαθέων εὐχαριστία της γιά ὅσα ὡς Ἐπίσκοπος Ἀρκαδίας προσέφερε ὑπέρ αὐτῆς, ἀπό τό 1902 μέχρι τό 1941, δηλαδή ἐπί 40 περίπου ἔτη.
Πολλά ἀπό αὐτά περιγράφονται στό ἀφιερωματικό τεῦχος γιά τόν Βασίλειο Μαρκάκη, πού μόλις ἐξέδωσε τό περιοδικό «Ἐν Ἐσόπτρῳ»τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας.
Ὁ Βασίλειος ἦταν ἀληθινά εὐσεβής ἄνθρωπος, ἀγαποῦσε ἄδολα τήν Ἐκκλησία τήν ὁποία ὑπηρέτησε μέ προσήλωση στό ἔργο της, ἦταν ἄνθρωπος φιλοπρόοδος, φιλάνθρωπος, φιλογενής πατριώτης καί ἀντιστασιακός.
Οἱ πρωτοβουλίες του γιά τήν ἀνακαίνιση Ἱερῶν Ναῶν καί Μονῶν, γιά τήν ἵδρυση καί λειτουργία τῆς Γεωργικῆς Σχολῆς Μεσαρᾶς, γιά τή διάνοιξη τοῦ δρόμου τῆς Μεσαρᾶς, γιά τήν ἐγκατάσταση ἀρχαιολογικῶν ἀποστολῶν στήν περιοχή μας καθώς καί ἄλλες, μένουν μέχρι σήμερα ζωντανές.
Ἡ προτομή αὐτή θά θυμίζει σέ ὅλους τή σπουδαία ἀρχιερατική διακονία καί τήν ἐν γένει προσφορά τοῦ Βασιλείου, σέ δίσεκτους χρόνους καί θά φανερώνει ἐσαεί τήν ἄπειρη εὐγνωμοσύνη μας πρός αὐτόν.
Ἡ προτομή αὐτή θά γίνεται ἀφορμή γιά νά στρέφουμε τή σκέψη μας στό ἀτόφιο ἦθος τοῦ Βασιλείου καί τῆς πλειονότητας τῶν ἀνθρώπων τῶν καιρῶν ἐκείνων, γιά τούς ὁποίους οἱ αἰώνιες ἀρχές, πίστη, πατρίδα καί οἰκογένεια, ἦταν ἀδιαπραγμάτευτες κατά τήν ἀξία τους καί δέν ταυτίζονταν μέ ἀκραίες ἀντιλήψεις ἐκμετάλλευσής τους.
Ὁ Βασίλειος ἔφθασε μέχρι τό ἐκτελεστικό ναζιστικό ἀπόσπασμα καί ἐξορίστηκε ἀπό τούς φασίστες Γερμανούς γιά τήν ἀντιστασιακή του δράση. Τό παράδειγμά του εἶναι ἄλλη μία ζωντανή ἀπάντηση γιά τήν προσφορά τῆς Ἐκκλησίας ὑπέρ τοῦ Ἔθνους, ὑπέρ τοῦ ἀγαθοῦ τῆς ἐλευθερίας καί τῆς διατήρησης τῶν ἀξιῶν μας.
Μέ ἀφορμή, μάλιστα, τήν ἀποκάλυψη τῆς προτομῆς τοῦ Βασιλείου ἐπιθυμῶ νά ἐπικεντρώσω σέ κάτι χαρακτηριστικό ἀπό τή ζωή του, πού ἔχει μείνει. Εἶπε, τότε, ὁ Νομάρχης, στόν Μητροπολίτη Κρήτης Βασίλειο: «νά μιλήσετε ὑπέρ τῶν Γερμανῶν» καί ὁ Βασίλειος τοῦ ἀπάντησε: «ὄχι ὑπέρ θά μιλήσω, ἀλλά κατά»καί ὁ Νομάρχης ἀνταπάντησε:«εἰς βάρος σας θά ᾽ναι» καί ὁ Βασίλειος εἶπε: «Τί θά μοῦ κάνουνε, νά μέ σκοτώσουνε; Ἄς μέ σκοτώσουνε».
Οἱ ἐνέργειες τοῦ Βασιλείου ἐναντίον τῶν κατακτητῶν εἶναι πολλές καί μέσα ἀπό αὐτές ξεχωρίζω τρεῖς ἀγαπημένες ἀτρόμητες ἰαχές του: «καλή λευτεριά», «καί τοῦ χρόνου ἐλεύθεροι» καί «ὅλοι μαζί ἐναντίον τῶν Οὔνων» πού καί χθές ἀναφέραμε κατά τήν ἐκδήλωση πού πραγματοποιήσαμε στό Πολιτιστικό μας Κέντρο.
Ἀπό τήν προτομή, λοιπόν, αὐτή θά ἀκούγονται νοερά οἱ ἰαχές αὐτές, τό πατριωτικό κοντάκιο τοῦ Βασιλείου, ὡς τή μυροβόλα φωνή τῆς Κρήτης πού βγαίνει ἀπό τήν ἡρωϊκή διαχρονία της, αὐτή πού καλεῖ τά τέκνα της σέ διηνεκῆ ἐπαγρύπνηση, ἀφοῦ πάντα «Ἀπό φλόγες, (εἶναι), ἡ Κρήτη ζωσμένη…»,γιά τήν ἐλευθερία της, μέ «…Χανιώτες, Ρεθεμιώτες, ἀπό κεῖ Καστρινοί, Στειακοί, νά βοΐζει παντοῦ μιά βοή σταῖς σπαθιές μας τίς πρώτες…».
Ἰδού, λοιπόν, ἀγαπητοί μου, ἐνώπιόν μας ἡ προτομή ἑνός Ρεθεμνιώτη μέ ἀδούλωτο φρόνημα, ἑνός γνησίου Ἀρχιερέως τῆς Κρήτης καί ἑνός φλογεροῦ ἀντιστασιακοῦ πατριώτη.
Σεβαστέ μας προκάτοχε, Ἱεράρχα τοῦ Χριστοῦ Βασίλειε, δέν σέ ξεχάσαμε, νά σήμερα μνημειώνουμε τή μορφή σου καί δέξου, γιά μιά φορά ἀκόμα, τή βαθύτατη εὐχαριστία μας γιά ὅσα μᾶς ἔδωσες. Σέ εὐγνωμονοῦμε. Παρακαλοῦμε, μήν παύσεις τίς ἱκεσίες σου, γιά τήν περιοχή μας καί γιά ὅλους ἐμᾶς, ἀπό τό ἁγιασμένο ξέφωτο τῆς ἄνω Κρήτης, τόν τόπο τῆς ἀναψύξεώς σου.
Ἀπό τήν προτομή σου, Ἱεράρχα τοῦ Χριστοῦ Βασίλειε, ἁπλώνουμε παντοῦ τό μήνυμα τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀποστροφῆς σέ κάθε φανατισμό. Νά μή ξαναζήσει ὁ κόσμος τή βία τοῦ μισαλλόδοξου φασισμοῦ. Μαζί ὅμως μ᾽ αὐτά, ἐξ ἀφορμῆς τοῦ παραδείγματός σου, ἕνας ὕμνος ἔρχεται στήν καρδιά, πού λέει: «Τήν πολυθαύμαστον Κρήτην τιμήσωμεν…», εὐφρόσυνο ἀπόσπασμα ἀπό τό τροπάρι τῶν Ἁγίων Δέκα, τῶν πολυαγαπημένων σου Ἁγίων Δέκα καί μαζί μ᾽ αὐτό ἕνας στίχος τοῦ τραγουδιοῦ πού λέει: «Πότε θά κάνει ξαστεριά…», τερπνό ἀπόσπασμα ἀπό τό Κρητικό αὐτό παναρμόνιο τῆς Κρήτης.
Ἐνώπιον τῆς προτομῆς σου, Ἱεράρχα τοῦ Χριστοῦ Βασίλειε, δηλώνουμε ὅτι τά κελεύσματά σου μᾶς συνεγείρουν καί μᾶς καλοῦν νά κρατήσουμε τήν ἱστορική μνήμης τῆς Κρήτης πρό τῶν σημερινῶν προκλήσεων. Σ᾽ αὐτό σέ ἔχουμε πρό ἡμῶν φεγγοβόλο πυρσό πού ἀναθερμαίνει τό ἄφατο πανηγύρι τῆς Κρήτης γιά τήν ὀρθόδοξη πίστη καί τήν ἐλευθερία.
Ἱ. Μητροπολιτικός Ναός Ἁγ. Μηνᾶ Ἡρακλείου
Μετά ἀπό αὐτά, ἀντιπροσωπεία τῆς Ἱ. Μητροπόλεως μετέβη στόν Ἱ. Μ. Ν. Ἁγ. Μηνᾶ Ἡρακλείου, ὅπου φυλάσσονται τά ὀστά τοῦ ἀειμνήστου Μητροπολίτου Βασιλείου, ὅπου τελέσθηκε Ἀρχιερατικό τρισάγιο.
