ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΚΩΣΤΗ ΠΕΤΡΑΚΗ
Σεβασμιώτατε, Σεβαστό Ιερατείο, κ. Περιφερειάρχη, κ. Βουλευτά, κ.κ Δήμαρχοι, κ.κ Εκπρόσωποι: Του Στρατού, της Αστυνομία και Λοιπών Αρχών, αγαπητοί Φίλοι και Φίλες,
Με απόφαση της Κοινότητας και του οικείου Δήμου Γόρτυνας πραγματοποιείται σήμερα η παρούσα Εκδήλωση-Μνημόσυνο για να τμήσομε και να αποδώσομε το οφειλόμενο χρέος σε δυο μέλη της κοινωνίας του χωριού μας, για τα οποία όλοι μας αισθανόμαστε υπερήφανοι και που σήμερα δεν βρίσκονται στη ζωή.
Ο Ένας από αυτά ,είναι ο Κωστής Πετράκης, γνωστός σε όλους εμάς τους μεγαλύτερους, αλλά και στο πανελλήνιο και όχι μόνο.
Είναι αυτός που κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έκανε την παγκόσμια κοινότητα να παραμιλά από δέος για το απαράμιλλο θάρρος του, όταν ερχόμενος από τη Μέση Ανατολή μαζί με άλλους πέντε σαμποτέρ των Συμμαχικών δυνάμεων, πραγματοποίησαν την ανατίναξη στο Αεροδρόμιο Ηρακλείου στις 13 προς 14 Ιουνίου του 1942, επιχείρηση γνωστή με την ονομασία ‘’Σαμποτάζ του Αεροδρομίου Ηρακλείου’’.
Κατόρθωσαν να καταστρέψουν τα Αεροπλάνα και τα Πυρομαχικά του Γερμανικού Στρατού, καταφέρνοντας έτσι βαρύ πλήγμα στον εχθρό, γεγονός που συνέβαλε στην θετική για τους συμμάχους έκβαση του πολέμου στη Μέση Ανατολή.
Θα χρειαστεί πολύ μελάνι και πολλές σελίδες για να γραφτεί η ζωή και η Ιστορία του Κωστή Πετράκη. Αλλά αυτό είναι αντικείμενο των Ιστορικών και όχι της παρούσης στιγμής εξ άλλου ούτε και ο υποφαινόμενος είναι κατάλληλος γι΄αυτό. Εξ άλλου ο σκοπός της εκδήλωσης είναι άλλος. Αποτελεί ένα μνημόσυνο και μια εκπλήρωση χρέους για τα όσα ο Κωστής Πετράκης προσέφερε στην πατρίδα.
Για να δώσομε όμως μια έστω αμυδρή εικόνα της προσωπικότητάς του και για να γνωρίσουν και οι νεότεροι τον άνθρωπο που θαύμασε ολόκληρη η Ευρώπη, θα αναφερθούμε πολύ συνοπτικά σε ορισμένα στοιχεία του χαρακτήρα του, στο δυναμισμό του και στο μεγαλείο της ψυχής του, στοιχεία που επηρέασαν όλους εμάς τους συγχωριανούς του, ώστε να είναι για μας μια ιδέα, ένας μύθος, ένα παράδειγμα προς μίμηση.
Ο Κωστής Πετράκης γεννήθηκε το 1911, σε μια εποχή που η Κρήτη ήταν τουρκοκρατούμενη ακόμη και σε οικονομικές συνθήκες πάρα πολύ δύσκολες, ενώ όσον αφορά την εκπαίδευση ελάχιστοι ήταν τότε εκείνοι που τελείωναν το Δημοτικό Σχολείο.
Όμως ο Κωστής Πετράκης, έχοντας μέσα του ένα έμφυτο δυναμισμό, όχι μόνο τελείωσε το δημοτικό αλλά ολοκλήρωσε και τις γυμνασιακές του σπουδές και στη συνέχεια τις πανεπιστημιακές παίρνοντας το πτυχίο του Καθηγητού Φυσικής Αγωγής.
Η κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940 τον βρίσκει Καθηγητή στο Λύκειο ΚΟΡΑΗ του Ηρακλείου, το οποίο εγκαταλείπει και κατατάσσεται στον στρατό.
Με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού λαμβάνει μέρος στις μάχες που γίνονται στο Αλβανικό μέτωπο όπου διακρίνεται για το θάρρος και την ανδρεία του. Τραυματίζεται στη μάχη και μεταφέρεται στο νοσοκομείο.
Αλλά πριν καλά-καλά κλείσουν τα τραύματα του, ζητά εθελοντική επιστροφή στην πρώτη γραμμή πολέμου όπου και συνεχίζει τον αγώνα, παρέα στην ίδια μονάδα με τον συνομήλικο του και μετέπειτα νομπελίστα Οδυσσέα Ελύτη.
Η κατάρρευση του Αλβανικού Μετώπου τον βρίσκει στην Κέρκυρα. Όμως το ελεύθερο πνεύμα του, δεν μπορεί να δεχθεί υποταγή στον εχθρό. Ζητά να πάει καθηγητής στην Ορεστιάδα, με απώτερο σκοπό να φύγει από την Ελλάδα και να συνεχίσει τον αγώνα κατά του εχθρού, πράγμα που το επιτυγχάνει.
Μέσω Τουρκίας φθάνει στη Μέση Ανατολή, εντάσσεται στο εκεί Ελληνικό στράτευμα και συνεχίζει τον αγώνα κατά του εχθρού, επιδεικνύοντας απαράμιλλο θάρρος και ηρωισμό ώστε να αποτελεί πηγή θάρρους για τους συντρόφους του.
Λόγω του απαράμιλλου θάρρους και του επιδειχθέντος ηρωισμού του στο πόλεμο, επιλέγεται μεταξύ των χιλιάδων στρατιωτών των συμμαχικών δυνάμεων της Μέσης Ανατολής, ως ο πλέον ικανός για μια από τις πιο επικίνδυνες αποστολές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τη γνωστή ως σαμποτάζ του Αεροδρομίου Ηρακλείου, την οποία εκτέλεσε μαζί με άλλα 5 επιλεγμένα άτομα των συμμαχικών δυνάμεων.
Δεν θα αναφερθούμε σε αυτό καθεαυτό το σαμποτάζ. Εξ άλλου κατά καιρούς έχουν γραφτεί πολλά και με λεπτομέρειες για τη συγκεκριμένη αποστολή.
Θα σταθούμε μόνο στη στάση του Κωστή Πετράκη, όταν εκλήθη από τον τότε Αντιπρόεδρο της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης τον Π. Κανελλόπουλο,να αποφασίσει εάν για χάρη της πατρίδος δεχόταν να βάλλει σε βέβαιο θάνατο την ίδια του τη ζωή. Ο Κανελλόπουλος απευθυνόμενος στον Κωστή Πετράκη του είπε επί λέξει:
«Το Γενικό Στρατηγείο μου ζήτησε ένα αξιωματικό που προσφέρεται για την ευγενέστερη θυσία. Η σκέψη μου ήρθε σε σας κ. Ανθυπολοχαγέ. Πρόκειται για μια αποστολή στην Ελλάδα, απ΄όπου κατά πάσα πιθανότητα, δεν θα επιζήσετε. Όμως η πατρίδα θα σας ευγνωμονεί.»
Και η απάντηση του Κωστή Πετράκη: « Ευχαριστώ, και ευγνωμονώ την Ιστορία για την εύνοιά της».
Η απάντηση αυτή πέραν από θάρρος και τόλμη, καταδεικνύει και ένα μεγαλείο ψυχής. Η αποδοχή της επικίνδυνης αποστολής δεν ήταν αποτέλεσμα παρορμητικής ενέργειας ή απερισκεψίας, αλλά αποτέλεσμα συνειδητής απόφασης, προσφορά στην πατρίδα και στα ιδανικά της ελευθερίας.
Το σαμποτάζ πραγματοποιείται, η επιχείρηση επιτυγχάνει την αποστολή της, ο Κωστής Πετράκης επέζησε και επιστρέφει ξανά στη Μέση ανατολή, όπου συναντά ξανά τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης τον Κανελλόπουλο ο οποίος του λέει:
«Έζησες. Τι θέλεις να γίνεις τώρα;. Τι προαγωγή θέλεις;»
Απάντηση του Κωστή Πετρακη: « Άμα νικήσουμε, θα είμαι πληρωμένος!!»
Απάντηση υπέρτατου πατριωτισμού, ανιδιοτέλειας και μεγαλείου ψυχής.
Το όνομα του Κωστή Πετράκη μετά το σαμποτάζ έγινε γνωστό σε όλο το Πανελλήνιο και στον Ευρωπαϊκό κόσμο. Τρανή απόδειξη για τη φήμη του αποτελεί και η επιστολή που έλαβε από τον ίδιο τον Στρατηγό Ντε Γκωλ στην οποία του έλεγε: «Ελπίζω να έχω την ευκαιρία μετά τη νίκη, να αποθέσω στο στήθος σας, την ευγνωμοσύνη της δικής μου πατρίδος της Γαλλίας»
Ο πόλεμος τελείωσε και ο Κωστής Πετράκης επιστρέφει στην Ελλάδα, όπου υποτίθεται ότι θα είχε υποδοχή ήρωα για τον άφθαστο πατριωτισμό του, όπως άλλωστε έγινε στην Γαλλία και στην Αγγλία με τους συντρόφους του που πραγματοποίησαν το Σαμποτάζ, όπου:
- Ο μεν Άγγλος Τζωρτζ Τζέλικο(George Jellice) τιμήθηκε με τον τίτλο του Λόρδου
- Ο Γάλλος Ζακ Σιμπάρ(Jack Sibart) έγινε Δήμαρχος της πόλης BORDO
- Ο δε επίσης Γάλλος Τζωρτζ Μπερζέ(George Berge) έγινε Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού της χώρας του.
Όμως για τον Κωστή Πετράκη η Ελλάδα, του επεφύλασσε άλλες τιμές. Τον τίμησε όπως τίμησε πολλούς από τους μεγάλους άνδρες της, πολιτικούς, στρατηγούς και φιλοσόφους, που αν και την δόξασαν και την ανέδειξαν παγκοσμίως ως χώρα επιστήμης και πολιτισμού, πέθαναν στη φυλακή ή στην εξορία, όπως:
- Ο Πυθαγόρας
- Ο Αριστείδης
- Ο Θεμιστοκλής
- Ο Αναξαγόρας
- Ο Πλάτων
- Ο Ισοκράτης, και σωρεία άλλων μεγάλων ανδρών όπως ο Κολοκοτρώνης κ.α.
Και όλα αυτά, αποτέλεσμα της διχόνοιας, του φθόνου, των πολιτικών παθών και της αχαριστίας, που συχνά συναντά κανείς στο DNA των Ελλήνων και που τόσα δεινά επέφεραν στην Ελλάδα από παλιά μέχρι δυστυχώς και σήμερα.
Πριν λοιπόν καλά-καλά πατήσει το χώμα της πατρίδος του ο Κωστής Πετράκης, συλλαμβάνεται, φυλακίζεται και βασανίζεται όσο κανείς άλλος, για ένα και μόνο λόγο, ότι ήταν γνήσιος πατριώτης.
Επί 17 ολόκληρα χρόνια βρίσκεται στη φυλακή και στα νησιά εξορίας: Αϊ Στράτη, Γυάρο, Μακρόνησο, Ικαρία, Μούδρο, Σύρο, Λέρο.
Είναι εύκολο να φαντασθεί κανείς την άβυσσο της πικρίας αυτού του ανθρώπου, για την οποία κάποτε η επίσημη πολιτεία θα πρέπει να ζητήσει συγγνώμη και έστω και μετά θάνατο να του αποδώσει τις οφειλόμενες τιμές, κάτι που το χωριό μας, στο βαθμό που δύναται, πραγματοποιεί σήμερα.
Όμως ο Κωστής Πετράκης δεν ήταν μόνο ήρωας πολέμου. Διέθετε ένα μεγαλείο ψυχής. Παρόλο ότι είχε υποστεί τα πάνδεινα, ουδέποτε παραπονέθηκε για την πατρίδα του. Είχε τη δύναμη ψυχής να διαχωρίζει την πατρίδα από τους εκάστοτε κυβερνώντες, σαν να έλεγε προς τον εαυτό του: «Άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι».
Γι΄αυτόν η πατρίδα και η ελευθερία ήταν το υπέρτατο αγαθό, πάνω από τη ζωή του, πάνω από οτιδήποτε άλλο, κάτι που το απεδείκνυε και στο υπόλοιπο της ζωής του, παρά τα δεινά της 17χρονης φυλάκισής του.
Χαρακτηριστικά αναφέρω 2 παραδείγματα:
- Για κάποιο λόγο επισκέπτεται κάποτε την Υγειονομική Υπηρεσία όπου διαπιστώνεται ότι δεν είχε βιβλιάριο Υγείας, πράγμα που εδικαιούτο. Οπότε ο αρμόδιος υπάλληλος του λέει: «κ. Κώστα δικαιούσθε βιβλιάριο, να σας βγάλω;» ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ¨Ευχαριστώ δεν θα βγάλω. Δεν θέλω να επιβαρύνω το Κράτος¨.
- Άλλη περίπτωση. Κηρύσσεται η επιστράτευση του 1974. Μέσα στο πρωτόγνωρο χάος εγκαταλείπω όπως όλοι την υπηρεσία μου, περνώ από το χωριό για να ενημερώσω τους δικούς μου και φεύγω για το στρατό. Περνώντας από τη πλατεία του χωριού, ο Κωστής Πετράκης καθόταν στο καφενείο. Βλέποντας με, βρίσκεται με ένα άλμα 20-χρονου νέου, μπροστά στο αυτοκίνητο μου, με σταμάτα, με αγκαλιάζει, με φιλεί, μου κρατά για λίγο το χέρι και μου λέει μόνο μια λέξη: Πήγαινε. Μια λέξη, σα να μου έλεγε: «Στην ευχή μου, αλλά για την πατρίδα ή ταν ή επί τας¨.
Και αυτό από τον άνθρωπο που μόλις είχε επιστρέψει από την φυλακή και την εξορία.
Τον αδαμάντινο χαρακτήρα του Κωστή Πετράκη κοσμούσαν και άλλα χαρίσματα. Ενώ ήταν ένας πραγματικός ήρωας, όταν κάποτε ένας χωριανός μας τον ρώτησε: «Κώστα εσύ που είσαι ήρωας πώς αισθάνεσαι;», απάντησε: ¨Ποιος είναι ήρωας, εγώ δεν είμαι ήρωας¨, διδάσκοντας σε μας το μεγαλείο της ταπεινοφροσύνης, την οποία διέθετε.
Στο σαμποτάζ του Αεροδρομίου Ηρακλείου υπήρξε για την ομάδα των σαμποτέρ μια απώλεια. Σκοτώθηκε ο Γάλλος δεκανέας Πιέρ Λεοστίκ. Δεν ήταν Έλληνας, όμως για τις πανανθρώπινες αξίες που πίστευε ο Κωστής Πετράκης, ο Πιερ Λεοστικ ήταν μέρος της ψυχής του. Για να τιμήσει την μνήμη του, έδωσε το όνομα Πιέρ, στο πρωτότοκο παιδί του το οποίο σήμερα βρίσκεται ανάμεσα μας.
Το σαμποτάζ του Αεροδρομίου είχε και μια ακόμη απώλεια. Την εκτέλεση από τους Γερμανούς 62 συνολικά Ηρακλειωτών ως αντίποινα για το σαμποτάζ. Αυτό το γεγονός έμεινε ανεξίτηλο στη μνήμη του Κωστή Πετράκη. Και όταν πια ήξερε το προδιαγεγραμμένο τέλος του, ζήτησε η ταφή του να γίνει όχι στο χωριό του, αλλά δίπλα στους τάφους των 62 εκτελεσθέντων Ηρακλειωτών, μια ακόμη ένδειξη του άφθαστου μεγαλείου της ηρωικής αυτής προσωπικότητας.
Λίγες μέρες πριν το προδιαγεγραμμένο τέλος της ζωής του, τον επισκεφθήκαμε στο σπίτι του για συμπαράσταση στις δύσκολες ώρες που περνούσε.
Παρά την οδύνη του δεν εξέφρασε κανένα παράπονο στις συζητήσεις που κάναμε. Το μόνο που κάποια στιγμή μου είπε ήταν το εξής: «Κώστα θέλω να μου κάνεις μια χάρη. Να μου πεις τι οφείλω στην Αγροτική Τράπεζα, να το τακτοποίησω πριν φύγω».
Δεν πέρασαν πολλές μέρες και στις 5 Μαρτίου 1989, ανήμερα Κυριακής, εγκατέλειψε σε ηλικία 78 ετών την επίγεια ζωή για να αναπαυθεί στην αιώνια γαλήνη.
Η νεκρώσιμος ακολουθία εψάλη στον Ι.Ν Αγίου Μηνά στο Ηράκλειο και η ταφή του στο νεκροταφείο Γαζιού σύμφωνα με την επιθυμία του.
Αυτός ήταν ο Κωστής Πετράκης, ήρωας στον πόλεμο, ήρωας και στη ζωή, αταλάντευτος, φορέας πανανθρώπινων ιδανικών, δίκαιος, ανιδιοτελής και πάνω απ΄ όλα υπόδειγμα αγνού στρατιώτη.
Γι΄αυτό σήμερα τον τιμούμε.
Γι΄αυτό θα τον θυμούμαστε
Και γι΄αυτό αισθανόμαστε περήφανοι που ήταν μέλος της κοινωνίας του χωριού μας.
Τελειώνοντας θα ήθελα εξ ονόματος όλων των κατοίκων του χωριού μας να σας ευχαριστήσω για την τιμή που μας κάνατε να συμμετάσχετε σ΄αυτή μας την εκδήλωση.
Δράττομαι επίσης της ευκαιρίας να αναφερθώ στον καθηγητή Αντώνη Σανουδάκη ο οποίος είναι εκείνος που είχε την πρόνοια και την φωτεινή ιδέα να καταγράψει τη Βιογραφία του Κωστή Πετράκη και να διασώσει έτσι ανεκτίμητης αξίας ιστορικά γεγονότα που φωτίζουν τόσο τον χαρακτήρα του Κωστή Πετράκη, όσο και την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Λόγοι ανωτέρας βίας δεν του επέτρεψαν να βρίσκεται σήμερα μαζί μας. Εμείς τον ευχαριστούμε και τον συγχαίρουμε για αυτό το έργο του.
Τέλος ένα ευχαριστώ εκφράζομε στον Δήμαρχο Ηρακλείου που εκτός από το ότι μας τίμησε με την παρουσία του, μας διέθεσε και την Φιλαρμονική του Δήμου Ηρακλείου δίδοντας έτσι την δέουσα επισημότητα στην εκδήλωση μας.
Σας ευχαριστούμε πολύ.
3-Ιουνίου 2016
ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ
ΓΕΩΠΟΝΟΣ – Τ. Δ/ΝΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ