Ιερά Μητρόπολις Γορτύνης και Αρκαδίας
ΚΡΗΤΗ – ΛΕΣΒΟΣ ΔΕΣΜΟΙ ΑΚΑΤΑΛΥΤΟΙ
Ο ιερός συνθέτης του ανά την Οικουμένη γνωστού Θεολογικού έργου “Μεγάλος Κανόνας”, Άγιος Ανδρέας, Αρχιεπίσκοπος Κρήτης, ήταν το θέμα του Θεολογικού – Επιστημονικού Συνεδρίου το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Μυτιλήνη από 1ης – 4ης Ιουλίου 2003.
Ο τρισμακάριστος Ιεράρχης της Κρήτης Ανδρέας γεννήθηκε στην Δαμασκό το 660 μ. Χ., υπηρέτησε την Εκκλησία των Ιεροσολύμων και Κων/λεως, ασκήθηκε στην πνευματική ζωή, ανέπτυξε σπουδαία φιλανθρωπική δράση για τα εγκαταλελειμμένα παιδιά, λόγος για τον οποίο έμεινε στην Ιστορία και με τον τίτλο “Ορφανοτρόφος”.
Επέδειξε ποιμαντική δράση όχι την τυχαία και τόσα άλλα, μα κυρίως υπήρξε δεινός ρήτορας και θα μένει στους αιώνες γνωστός ως ο ποιητής του έργου “Μεγάλος Κανόνας”.
Είναι σπουδαίο να ξέρουμε ότι ο Άγιος μέχρι την ηλικία των 7 ετών δεν μπορούσε να μιλήσει. Με το θαύμα του Θεού όχι μόνο μίλησε, αλλά έγινε ο δεινός χειριστής του λόγου, ο ρήτορας, ο ποιητής και συγγραφέας.
Στην Κρήτη συνέχισε το πολύπλευρο Εκκλησιαστικό έργο του ποιμαίνοντάς την Εκκλησία ως Αρχιεπίσκοπός αυτής, για 30 περίπου έτη.
Κατά το 740 μ. Χ. στο θαλάσσιο ταξίδι του από την Κων/λη για την Κρήτη, ο γηραιός Ποιμενάρχης της Κρήτης μάλλον ασθένησε και το πλοίο που τον μετέφερε στην Μεγαλόνησο, προσάραξε στην Ερεσό της Λέσβου, όπου τελικώς εκοιμήθη εν Κυρίω και ετάφη στο χώρο της παλαιοχριστιανικής βασιλικής της Αγ. Αναστασίας Ερεσού.
Ο Ποιητής του Μεγάλου Κανόνα, ο Ποιμήν της Κρήτης και φιλεύσπλαχνος Αρχιερεύς, άφησε στο εξής ανεξίτηλη την σφραγίδα της Αγιότητός του, στην γη της Ιστορικής Ερεσού Λέσβου. Το πνεύμα του στην Κρήτη και σ΄ όλο τον κόσμο, το δε σκήνωμα αυτού στην Λέσβο των Αγίων και των Παραδόσεων.
Έκτοτε ήνωσε με ακατάλυτους δεσμούς τας δύο Νήσους, την Κρήτη και την Λέσβο. Θα μένει πάντοτε ως ο Ποιμήν της Κρήτης και ο μέγιστος Προστάτης της Ερεσού, όπως του ψάλλαμε.
Στις 4 Ιουλίου 2003, εορτάστηκε ξανά η Ιερά μνήμη του Αγίου Ανδρέα Κρήτης και στα δύο Νήσους. Όμως φέτος λίγες μέρες πριν την Εορτή, στην Μυτιλήνη, προηγήθηκε ενός υψηλού ενδιαφέροντος Θεολογικό και Επιστημονικό Συνέδριο προς τιμήν του Αγίου, με επιστημονικές ανακοινώσεις οι οποίες άγγιξαν για πρώτη φορά τόσο βαθειά την ζωή και το μοναδικού επιπέδου συγγραφικό έργο του Αγίου.
Μελετήθηκε η εποχή που έζησε, το γύρισμα από τον 7ο στον 8ο αιώνα, στην Δαμασκό, Ιεροσόλυμα, Κων/λη, Κρήτη και Λέσβο, το δημοσιευμένο έργο του Αγ. Ανδρέα Κρήτης, το άγνωστο, εκείνο δηλαδή που ευρίσκεται σε ανέκδοτους κώδικες και μεγάλο αριθμό χειρογράφων αδημοσίευτο και το έργο και η Προσωπικότητα του μεγάλου αυτού Οσίου, Ποιητού και συγγραφέα της Εκκλησίας.
Το συνέδριο οργανώθηκε από τον πράο και μετρημένο Μητροπολίτη Μυτιλήνης κ. Ιάκωβο και τους άξιους συνεργάτες του, οι εργασίες του οποίου έληξαν στις 4 τρέχοντος Μηνός, με το πανηγυρικό Αρχιερατικό Συλλείτουργο στην εορτάζουσα Ερεσό της Λέσβου και στην προς τιμήν του Αγίου Εκκλησία, ευρισκόμενη δίπλα στην θάλασσα και στο σημείο αποβίβασης του Αγίου.
Ο τάφος του Αγίου ευρίσκεται κοντά στον Ναό και μέσα στον χώρο της παραπλεύρως ευρισκόμενης παλαιοχριστιανικής βασιλικής, την οποία ανέσκαψε προ πολλών ετών ο γνωστός Καθηγητής Ορλάνδος.
Είναι αδύνατον μέσα από τις λίγες αυτές γραμμές να μεταφέρουμε τα πολλά και αξιόλογα που ανταμώσαμε στην Λέσβο. Το φιλάδελφο κλίμα, την παραδοσιακή φιλοξενία και ζεστασιά του τόπου και των ανθρώπων ως και την πλούσια αγάπη της Ερεσού.
Θα ήταν όμως παράλειψη αν δεν λέγαμε εδώ για την ταπείνωση και την σοβαρότητα του Μητροπολίτη Μυτιλήνης κ. Ιακώβου για λόγους ψυχικής ωφέλειας: Ορθοτομεί με το εσωτερικό βίωμα της υπάρξεώς του, χωρίς θορύβους και σκοπιμότητες. Το Εκκλησιαστικό ήθος του τον έχει προσηλώσει προς την Εκκλησία χωρίς καμιά επιδίωξη.
Ο φιλάγιος λοιπόν αυτός Αρχιερεύς, συγκάλεσε το εν λόγω Συνέδριο και προσεκάλεσε εκτός των άλλων, την Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο της Εκκλησίας της Κρήτης και τους Ιεράρχες της Κρήτης.
Τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίο και την Εκκλησία Κρήτης, εκπροσώπησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Κύριλλος, πλαισιούμενος από τους Σεβ. Μητροπολίτες Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Άνθιμο, Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέα, ο οποίος έκαμε και ανακοίνωση στο Συνέδριο και τον γράφοντα.
Στο Συνέδριο εκπροσωπήθηκαν και άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, μετείχαν και άλλοι Αρχιερείς διαφόρων περιοχών, αξιόλογοι Καθηγητές και ερευνητές Πανεπιστημίων, Ιερείς, αρχαιολόγοι, φιλόλογοι και ειδικοί επιστήμονες επί του θέματος του Συνεδρίου, όπως οι κ. κ. Ι. Φουντούλης, Θ. Δετοράκης, από την Αθήνα, Θεσ/νίκη, Κύπρο, Κων/λη κ. λ. π.
Το Συνέδριο επίσης ετίμησαν ο Νομάρχης Λέσβου, οι Δήμαρχοι Μυτιλήνης, Ερεσού και οι εκπρόσωποι των αρχών της Νήσου, ενώ ανέκδοτους ύμνους του Αγ. Ανδρέου Κρήτης που έφερε στο φως ο κ. Θ. Δετοράκης έψαλε ο Σύλλογος ιεροψαλτών της Λέσβου “Ν. Σιών”.
Στην Θ. Λειτουργία μίλησε ο γράφων και μετά απ΄ αυτήν κατά την λιτανεία τα Άγια Λείψανα του Αγίου, λιτάνευσαν, τιμής ένεκεν προς την Κρήτη, οι Κρήτες Αρχιερείς.
Μια γέφυρα πνευματική από το 660 μ. Χ. μέχρι σήμερα στήθηκε ξανά μεταξύ Κρήτης και Λέσβου αυτές τις ημέρες, την οποία διαβήκαμε με ευφροσύνη ψυχής, για να καταθέσουμε την ευγνωμοσύνη, τον άπειρο σεβασμό, και τα προσκυνήματα της Χριστιανικής Κρήτης, της Ιεραρχίας, του Ι. Κλήρου, και του πιστού Λαού, στον τάφο του Ποιμένα της Κρήτης Αγ. Ανδρέα και στην Ιερή γη της Ερεσού Λέσβου που ανέπαυσε τον κοινό Γέροντά μας, τον Ποιητή του Μεγάλου Κανόνα, τον τερπνό Αρχιεπίσκοπο της Ηρωοτόκου Κρήτης.
Ο Σεβ. Μητροπολίτης Μυτιλήνης κ. Ιάκωβος μας είπε να μεταφέρουμε σε όλους τον χαιρετισμό και τις ευχές του συν τη προτροπή και επιθυμία του, όπως κάθε χρόνο στην Ερεσό, κατά την εορτή του Αγίου, υπάρχει μια αντιπροσωπεία της Κρήτης.
Στο παρελθόν έχει συμβεί ξανά, αλλά ένας κανόνας ετέθη τρόπον τινά σε μας για την χάρη του Ποιητή του Μεγάλου Κανόνα και πρέπει να τον τηρήσουμε. Προέρχεται από τον φιλάγιο Μητροπολίτη της Μυτιλήνης, κ. Ιάκωβο, τον φιλοκρητικό.
Ελάχιστος εν Επισκόποις
† Ο Κνωσού Μακάριος
