Ιερά Μητρόπολις Γορτύνης και Αρκαδίας
Ευγένιος ο της Εκκλησίας Αρχιερεύς
Όσο στη σύγχρονη εποχή ο αληθής πνευματικός χαρακτήρας της Εκκλησίας θρησκειοποιείται και όσο, με ξερές έννοιες συμβόλων, με νεωτεριστικές συγκριτιστικές διαδικασίες, επιχειρείται δήθεν ένας “επωφελής” εκσυγχρονισμός, πρόσωπα όπως του αοίδιμου Αρχιεπισκόπου Κρήτης κυρού Ευγενίου, θα αποτελούν την αποκάλυψη του εμπειρικού χαρακτήρα της Εκκλησίας, της ζωής της και της Αγιοπατερικής διάστασής της.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία και το πολίτευμά της είναι Εκκλησιαστικό και όχι απλά θρησκευτικό γι΄ αυτό διαφοροποιείται και από την υπόλοιπη ουμανιστική Χριστιανοσύνη. Μορφές, όπως του μακαριστού Ευγενίου, πάντα θα δείχνουν προς την Εκκλησία και όχι προς ένα επί πλέον θεσμό της κοινωνίας, έστω πνευματικότερο και κατ΄ απαίτηση αξιοπρεπή.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ευγένιος ήταν Ανήρ Εκκλησιαστικός με αθωότητα και απλότητα, καταστάσεις δηλαδή ευαγγελικής ελευθερίας και παραδειγματικής προσηλώσεως στις ιερές από αιώνων Παραδόσεις με ανοίγματα μαρτυρίας προς κάθε σύγχρονη κατεύθυνση, καταστάσεις τις οποίες ζουν εκείνοι που δεν ενδιαφέρονται να ζήσουν από την Εκκλησία, αλλά για την Εκκλησία.
Πάντοτε έλεγε: “ότι είμαστε το οφείλουμε στην Εκκλησία και ότι έχουμε είναι της Εκκλησίας…” Εκκλησία, Εκκλησία και πάλι Εκκλησία. Αυτή η λέξη είναι μια από τις κύριες υπογραμμισμένες της παιδικής μου μνήμης, όταν στον Ι. Ν. του Αγίου Μηνά, ψαλτάκι τότε, κρατώντας του την στέκα του μικροφώνου για να απευθυνθεί προς το εκκλησίασμα ή τα εκκλησιαστικά βιβλία για να διαβάσει, έπεφτε η λέξη αυτή επί την κεφαλήν μου ως σαρκούμενη διάσταση, από το θεόρατο ύψος της αφάτου τελετουργικής παραστάσεώς του Αρχιερατικού του θρόνου, λόγος που αύξησε την αναζήτησή μου ευρύτερα και λόγος που μέχρι σήμερα αντηχεί ακατάπαυστα μέσα μου και γύρω μου.
Ήταν με την εκκλησιαστική του προσήλωση και λατρεία, ο πρώτος Πατήρ και διδάσκαλος πολλών, φέρων εν τη πράξει το υπέρ της Εκκλησίας θυσιαστικό ήθος του Οικουμενικού Πατριαρχείου δηλαδή την Αρχιερατική αξία ως διακόνου ταπεινώσεως και ανιδιοτελούς προσφοράς και όχι ως δικαιώματος και καταξιώσεως.
Να, ο λόγος για τον οποίο τόσα χρόνια μετά την εκδημία του μένει στις ψυχές τόσων ανθρώπων ζωντανός, δεικνύοντας επαναλαμβάνω το δρόμο προς την Εκκλησία. Μέσα σ’ αυτή είχε εντάξει όλη του την ποιμαντική δραστηριότητα αφού για τον ίδιο δεν μπορούσε να νοηθεί ιδιωτικού τύπου ευσέβεια και καθιδρύματα τα οποία διασπούν την ενότητα και το χαρακτήρα της Εκκλησίας, γεγονός ένεκα του οποίου πολλάκις τον πίκραναν θανάσιμα και τον λύπησαν τόσο πολύ.
Έχουν γραφεί πολλά ενδιαφέροντα για τον Μακαριστό Ιεράρχη και έχει δεόντως τιμηθεί από την Εκκλησία και την κοινωνία. Οι γραμμές αυτές δεν έχουν τίποτα να προσθέσουν περισσότερο στα των ειδημόνων. Είναι όμως ένα χρέος πνευματικό για τα εικοσιεπτά χρόνια από την κοίμησή του, ένα χρέος ενός μικρού παιδιού που βγαίνει μέσα από την ύπαρξη, ένεκα των προσπαθειών του Αρχιεπισκόπου Ευγενίου για να μάθουμε τότε, πια είναι η Εκκλησιαστική Λειτουργική παράδοση, η Μουσική της, η ανάγνωση των Εκκλησιαστικών κειμένων κατά την Πατριαρχική Παράδοση, που είδαμε στο πρόσωπο του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου ως τη μεγαλοπρέπεια του Αρχιερατικού αξιώματος μέσα όμως από την ταπείνωση και τη παραδοσιακή λειτουργία του εκ Θεού χαρίσματος αυτού.
Ταπεινά νομίζω ότι ο Αρχιεπίσκοπος Ευγένιος ανήκει στη χωρία μιας γενιάς αγίων Κρητών Αρχιερέων με μέριμνα μόνο την Εκκλησία, γενιά που διαφοροποιείται πλήρως από φλεγματικούς και σκληροπυρηνικούς ή νεωτεριστές και καριερίστες που χρησιμοποιούν την Εκκλησία δια τα κατ αυτούς.
Με αφορμή την ιερή ανάμνηση του Σεπτού προσώπου του Αρχιεπισκόπου Ευγενίου σήμερα, ως ένας ελάχιστος χριστιανός και κληρικός πιστεύω ότι το παράδειγμά του, μας ξαναγυρίζει χωρίς συγκατάβαση στην Εκκλησία ως γεγονός αποκάλυψης και σωτηρίας εν Χριστώ και όχι στην αόριστου τύπου και ποιητικού ρεμβασμού αθυσίαστη ζωή.-
† Ο Κνωσού Μακάριος
(Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα “Ν. Κρήτη” στις 8-2-2005)
