Απόσπασμα ἀπό ἐγκώμιο στους Αγ. Δέκα, του Θεοδώρου Παλλάδα, Ιερέως.

«…Ἦσαν δέ ἀπό πολλά μέρη τῆς Κρήτης. Ὁ ἕνας ἀπό τό ἕνα μέρος καί ὁ ἄλλος ἀπό τό ἄλλο∙ μά ξεχωριστά οἱ πέντε ἀπό τήν περιβόητον Μητρόπολιν καί θαυμαστήν χώραν ἐκείνην Γορτύνην, ὅπου εὑρίσκεται εἰς τήν μέσην τῆς Κρήτης, σημαδευμένη εἰς ὀλίγους τοίχους ὡσάν λείψανα, τήν ὁποίαν βέβαια κατέχοντας πᾶσα ἕνας, ἐκείνην τήν δόξαν τῆς μεγάλης σκέπτωντας χώρας ἐκείνης, καί τώρα εἰς μικρά σημάδια νά φαίνεται, δέν ἤθελε θαυμάσει λιγώτερον, ὅσον ἐθαύμασεν ὁ ἅγιος Σισώης θωρῶντας εἰς ὀλίγα κόκκαλα νά σημαδεύεται ὁ μέγας ἐκεῖνος Ἀλέξανδρος. Ἀπ᾿ αὐτήν λοιπόν τήν χώραν ἦσαν οἱ πέντε μάρτυρες. Οἱ ἄλλοι Ἅγιοι πέντε ἀπό ἄλλους διαφόρους τόπους τῆς Κρήτης. Ἀπό τήν Κνωσσόν Ζωτικός, ἀπό τό Ἐπίνειον (Πάνορμον) Ἀγαθόπoυς, ἀπό τήν Κυδωνίαν (Χανία) Βασιλείδης, καί ἀπό τό Ἡράκλειον Εὐαρέστης καί Πόμπιος…προσευχόμενοι, ἀσπαζόμενοι ἀλλήλoυς, κάθε ἕνας ἐπρότεινε τήν κεφαλήν εἰς τήν πέτραν ἐκείνην ἐπάνω, καί ὁ δήμιος ἔκοβγε, ὥστε ἐκοπήκασι καί τών Δέκα˙ καί ἡ πέτρα ἐκείνη ἐστολίσθηκε κύκλῳ μέ δέκα κεφαλάς καί μέ δέκα τρεξίματα αἱμάτων. Ὦ πέτρα πλέα στολισμένη παρά τό πλάτος τοῦ οὐρανοῦ… Πέτρα πλέα τίμια παρά τήν πέτραν τοῦ Μωϋσῆ, εἰς τήν ὁποίαν ἦσαν γραμμέναι αἱ Δέκα Ἐντολαί, διατί ἐκεῖ ἐνομοθετᾶτον θυσία ἀλόγων ζῴων μά εἰς ἐσένα ἐτελειώθηκε θυσία λογικών προβάτων. Μέ ταῦτα τά στολίσματα ἔστωντας νά στολισθῇ ἡ Κρήτη, περιχαρῶς ἑορτάζει τοῦ Κυρίου τήν Γέννησιν…διά τοῦτο ὅλος ὁ κόσμος εὐφραίνεται καί βοᾷ˙ «Κρήτη προεορτάζει σήμερον Χριστοῦ τά Γενέθλια διά τῶν Ἀθλοφόρων». Τούς ὁποίους καί ἡμεῖς χρεωφειλετικῶς δοξάζομεν, ὅπως νά ἐπιτύχωμεν δι᾽ αὐτῶν τήν οὐρανῶν Βασιλείαν…Ἀμήν».

Ἀπό τό βιβλίο: «Οἱ Ἁγ. Δέκα Μάρτυρες οἱ ἐν Κρήτῃ 250 μ. Χ.» τοῦ Ἀρχιμ. Χρυσοστόμου Παπαδάκη.